Câu khiến lớp 4 đóng vai trò quan trọng trong nội dung Tiếng Việt của chương trình lớp 4. Đây cũng là phần xuất hiện và chiếm số điểm cao trong các bài kiểm tra lớn. Chính vì vậy, Tiếng Anh trẻ em BingGo Leaders sẽ đồng hành cùng các em, tìm ra các giải đáp về những thắc mắc trong phần trọng điểm này!
1. Câu cầu khiến lớp 4 là gì?
Trong lĩnh vực nghệ thuật viết, khái niệm về câu khiến, còn được biết đến như câu cầu khiến hoặc câu mệnh lệnh, đó là một thành phần quan trọng để thể hiện sự tương tác và giao tiếp trong văn bản.
Cách đặt câu khiến lớp 4 được ứng dụng để diễn đạt yêu cầu, đề nghị, mong muốn, hoặc lời khuyên từ người nói hoặc người viết tới độc giả hoặc người nghe. Thông thường, dấu chấm than ở cuối câu khiến là để đánh dấu sự kết thúc của một ý hay hành động.
Trong quá trình sáng tạo văn bản, học sinh thường áp dụng câu khiến để thể hiện mục tiêu của họ, như khi họ muốn hướng dẫn, gợi ý, hoặc đưa ra lời khuyên. Có những trường hợp câu khiến chỉ là một từ hoặc cụm từ mô tả hành động mà không cần phải có chủ ngữ và vị ngữ.
Ví dụ cách đặt câu khiến lớp 4 là gì - Hình 1
Ví dụ về các câu khiến cơ bản có thể là:
“Hãy mở cửa đi!”
“Xin hãy xếp hàng đúng thứ tự!”
“Làm ơn nhìn thẳng vào trước!”
Tuy nhiên, cũng cần chú ý rằng có những câu khiến phức tạp hơn, bao gồm đầy đủ thông tin về chủ ngữ và vị ngữ. Những câu này thường xuất hiện trong văn bản và cuộc sống hàng ngày, và chúng có sự ứng dụng cao hơn:
“Lần sau, khi bạn đi, xin hãy chú ý nhé!”
“Con hãy đi đến cửa hàng và mua một cân đường cho mẹ.”
“Hãy giảm việc sử dụng câu khiến trong các văn bản yêu cầu sự trang trọng như đơn xin nghỉ học, biên bản cuộc họp lớp,...”
Những ví dụ về cách đặt câu khiến lớp 4 - Hình 2
Trong quá trình viết văn, việc sử dụng câu khiến mà không có chủ ngữ và vị ngữ quá mức có thể tạo cảm giác cho người đọc như họ đang bị ra lệnh hoặc bị cụt lủng.
Vì vậy, khi sáng tạo văn bản, người viết cần linh hoạt trong việc sử dụng các loại câu để truyền đạt ý nghĩa một cách hiệu quả và phù hợp với ngữ cảnh và mục tiêu của họ.
>>> Xem thêm: Mẹ thông thái đừng bỏ lỡ 5 bộ sách nâng cao lớp 4 tiếng việt cho con
2. Đặc điểm của câu cầu khiến lớp 4
Việc hiểu rõ và nắm vững những đặc điểm cơ bản của luyện từ và câu lớp 4 câu khiến đóng vai trò quan trọng trong quá trình phát triển kỹ năng viết và giao tiếp của học sinh lớp 4. Các đặc điểm quan trọng của câu khiến không chỉ giúp họ phân biệt mà còn hỗ trợ trong việc sử dụng chính xác các loại câu.
Thứ nhất, đặc điểm nổi bật của câu khiến là ngữ điệu cầu khiến mạnh mẽ, thường được thể hiện thông qua việc sử dụng động từ hoặc cụm động từ mang đặc tính nhấn mạnh. Các từ ngữ như “đi,” “nhé,” và các từ khác thường được áp dụng để truyền đạt yêu cầu hoặc lệnh.
Đặc điểm luyện từ và câu lớp 4 câu khiến - Hình 3
Thứ hai, câu khiến thường chứa các từ cầu khiến như “hãy,” “ngay,” “đừng,” “thôi,” nhằm làm nổi bật yêu cầu hoặc lời gợi ý. Sự linh hoạt trong việc sử dụng các từ này giúp tạo ra hiệu ứng mong muốn trong câu khiến.
Cuối cùng, để tăng cường tính nhấn mạnh, câu khiến thường kết thúc bằng dấu chấm than. Dấu chấm than tại cuối câu không chỉ làm rõ ý nghĩa mà còn tạo áp lực để thực hiện yêu cầu. Ví dụ luyện từ và câu lớp 4 câu khiến: “Xếp hàng ngay ngắn!” hoặc “Trật tự!”
Trong quá trình thực hiện các bài tập như “Xác định câu cầu khiến trong các câu sau” hoặc “Đặt câu cầu khiến,” học sinh lớp 4 có thể chủ động tận dụng những đặc điểm này để nhận biết và tạo ra câu khiến chính xác.
Luyện từ và câu lớp 4 câu khiến - Hình 4
Việc thực hành đều đặn và tham khảo ví dụ trong bài giảng sẽ giúp họ trở nên thành thạo trong việc sử dụng câu khiến, từ đó nâng cao kỹ năng viết và sử dụng ngôn ngữ một cách linh hoạt và chính xác.
>>> Xem thêm: Ôn tập về đại lượng toán lớp 4: hệ thống kiến thức trong 5 phút
3. Chức năng của câu cầu khiến lớp 4
Trong nghệ thuật sử dụng câu khiến, chúng ta nhận thức được rằng đây không chỉ là một khía cạnh quan trọng của ngôn ngữ, mà còn là một kỹ năng quan trọng giúp chúng ta tương tác một cách hiệu quả cả trong văn bản và cuộc sống hàng ngày.
Dưới đây, chúng ta sẽ khám phá thêm một số chức năng quan trọng của câu khiến, làm sáng tỏ động lực và ý đồ trong giao tiếp:
Câu cầu khiến với chức năng tạo áp lực: Loại câu khiến này không chỉ giúp đưa ra lệnh hay yêu cầu, mà còn mang đến áp lực và sự cần thiết của việc thực hiện hành động. Ví dụ: “Mọi người hãy nhanh chóng hoàn thành công việc!”
Cách đặt câu khiến lớp 4 với chức năng tạo áp lực - Hình 5
Câu cầu khiến với chức năng khích lệ: Câu khiến có thể được sử dụng để khích lệ người nghe hoặc đọc, thúc đẩy họ đạt được mục tiêu hay thành công trong một nhiệm vụ nào đó. Ví dụ: “Chúng ta có thể làm được!”
Câu cầu khiến với chức năng tạo sự hứng thú: Sử dụng câu khiến để tạo sự hứng thú và tò mò, khuyến khích người nghe hoặc đọc tham gia vào một hành động hoặc trải nghiệm mới. Ví dụ: "Hãy khám phá thế giới xung quanh bạn!”
Câu cầu khiến với chức năng thúc đẩy sự đồng lòng: Câu khiến có thể được áp dụng để thúc đẩy sự đồng lòng và sự tham gia chung trong một nhiệm vụ hoặc hoạt động. Ví dụ: “Hãy cùng nhau xây dựng một môi trường làm việc tích cực!”
Cách đặt câu khiến lớp 4 chức năng thúc đẩy sự đồng lòng - Hình 6
Khi sử dụng câu khiến, chúng ta không chỉ cần tuân thủ các quy tắc cơ bản mà còn có thể mở rộng và sáng tạo để làm cho thông điệp trở nên phong phú và đầy đủ hơn.
Bằng cách thêm vào những từ như “đề nghị,” “xin,” “mong,” ở đầu câu, chúng ta có thể làm cho câu khiến trở nên nhân văn và thể hiện tốt hơn tâm trạng và mong muốn đằng sau lời nói. Những sáng tạo như vậy không chỉ giúp làm rõ ý nghĩa mà còn làm tăng sức thuyết phục và tương tác trong giao tiếp.
>>> Xem thêm: Tính chất giao hoán của phép cộng lớp 4: lý thuyết và bài tập vận dụng
4. Bài tập minh họa cho câu khiến lớp 4
Bài 1: Câu khiến (câu cầu khiến) dùng để làm gì?
A. Dùng để bày tỏ tình cảm, cảm xúc của người nói, người viết với người khác.
B. Dùng để giới thiệu bản thân người nói, người viết với người khác.
C. Dùng để nêu yêu cầu, đề nghị, mong muốn,… của người nói, người viết với người khác.
D. Dùng để nêu thắc mắc cần được giải đáp của người nói, người viết với người khác.
Đáp án:
Câu khiến (câu cầu khiến) dùng để nêu yêu cầu, đề nghị, mong muốn,… của người nói, người viết với người khác. -> C
Bài 2: Trong các câu sau, câu nào là câu khiến?
A. Trời nắng quá!
B. Hôm nay, trời rất nắng.
C. Con vào nhà mang thêm cái ô kẻo trời nắng!
D. Trời có nắng lắm không?
Đáp án:
- Trời nắng quá! – Câu cảm, bày tỏ cảm xúc trước sự việc trời rất nắng.
- Hôm nay, trời rất nắng. – Câu trần thuật, thông báo một sự việc là hôm nay trời rất nắng.
- Con vào nhà mang thêm cái ô kẻo trời nắng! – Câu cầu khiến, đưa ra yêu cầu cho con là con nên mang ô để tránh nắng.
- Trời có nắng lắm không? – Câu hỏi, hỏi về tình hình thời tiết.
Vậy nên câu cầu khiến là câu “Con vào nhà mang thêm cái ô kẻo trời nắng! -> C
Bài tập về cách đặt câu khiến lớp 4 - Hình 7
Bài 3: Chuyển câu kể “Thanh đi lao động.” thành câu khiến?
o Thanh nên đi lao động!
o Thanh đi lao động không?
o Thanh đi lao động nào!
o Thanh không đi lao động sao?
Đáp án:
Những câu khiến được chuyển từ câu kể “Thanh đi lao động” đó là:
- Thanh nên đi lao động!
- Thanh đi lao động nào!
>>> Xem thêm: Tổng hợp kiến thức và bài tập tiếng anh lớp 4 hay nhất kèm đáp án
Bài 4: Tìm câu khiến trong đoạn văn sau:
1. Con rùa vàng không sợ người, nhô thêm nữa, tiến sát về phía thuyền vua.
Nó đứng nổi trên mặt nước và nói:
- “Xin nhà vua hoàn gươm lại cho Long Vương!”2. Ông lão nghe xong, bảo rằng:
- Con đi chặt cho đủ một trăm đốt tre, mang về đây cho ta.
Đáp án:
Dựa vào dấu hiệu cuối câu và mục đích của từng câu để tìm câu cầu khiến:
“Câu cầu khiến thường kết thúc bằng dấu chấm hoặc dấu chấm than. Mục đích là để yêu cầu, đề nghị người khác làm một việc gì đó cho mình”
Các câu khiến xác định được là:
- “Xin nhà vua hoàn gươm lại cho Long Vương!”
- Con đi chặt cho đủ một trăm đốt tre, mang về cho ta.
Bài tập về câu cầu khiến lớp 4 - Hình 8
Bài 5: Con điền từ còn thiếu vào chỗ trống để hoàn chỉnh các câu khiến sau:
Xin |
Hãy |
Đi |
- Con___học hành thật chăm chỉ!
- Con mau vào ăn sáng____kẻo muộn!
- ____em đừng làm mẹ khóc!
Đáp án:
Từ hãy thường đứng trước động từ
Từ đi hoặc nào thường ở sau động từ
Từ xin thường ở trước chủ ngữ
- Con hãy học hành thật chăm chỉ!
- Con mau vào ăn sáng đi kẻo muộn!
- Xin em đừng làm mẹ khóc!
>>> Xem thêm: Trọn bộ bài tập thì quá khứ đơn lớp 4: lý thuyết, bài tập, đáp án
Bài 6: Trong các câu sau, câu nào là câu khiến? Khoanh tròn vào đáp án đúng
A. Trời lạnh quá!
B. Hôm nay, trời rất lạnh.
C. Con mặc thêm áo bông kẻo trời lạnh cảm người!
D. Trời có lạnh lắm không?
Đáp án:
Trời lạnh quá! - Đây là câu cảm, bày tỏ cảm xúc trước việc trời đang rất lạnh
Hôm nay, trời rất lạnh - Đây là câu trần thuật, thông báo sự việc rằng hôm nay trời rất lạnh
Con mặc thêm áo bông kẻo trời lạnh cảm người! - Đây là câu cầu khiến với chức năng là đưa ra yêu cầu là nên mặc áo bông vào để người khỏi bị cảm lạnh
Trời có lạnh lắm không? - Đây là câu hỏi, hỏi về tình hình thời tiết
Vậy nên đáp án đúng sẽ là câu C “Con mặc thêm áo bông kẻo trời lạnh cảm người!”
Bài tập về câu cầu khiến lớp 4 hay - Hình 9
Bài 7: Chuyển câu kể “Lan đi học” thành câu khiến?
Đáp án: Vận dụng kiến thức cách đặt câu cầu khiến, ta sẽ chuyển câu kể trên thành: Lan nên đi học, Lan đi học đi nào, Lan phải đi học. Ở đây ta thêm từ cầu khiến “nên”, “đi”, “phải” vào câu.
Bài 8: Hãy điền từ còn thiếu vào chỗ trống để hoàn thành các câu khiến sau:
Xin, hãy, đi
Bạn ___ học hành thật siêng năng!
Con ăn sáng nhanh ___ kẻo trễ!
___ em đừng làm mẹ buồn!
Đáp án:
Bạn hãy học hành thật siêng năng!
Con ăn sáng nhanh đi kẻo muộn!
Xin em đừng làm mẹ buồn!
Bài tập về câu cầu khiến lớp 4 hay ra kiểm tra - Hình 10
Bài tập 9: Tìm câu khiến trong đoạn văn sau:
- Con rùa vàng không sợ người, nhô thêm nữa, tiến sát về phía thuyền vua.
Nó đứng nổi trên mặt nước và nói:
- “Xin nhà vua hoàn gươm lại cho Long Vương!”
- Ông lão nghe xong, bảo rằng:
- Con đi chặt cho đủ một trăm đốt tre, mang về đây cho ta.
- Cuối cùng, nàng quay lại bảo thị nữ:
- Hãy gọi người hàng hành vào cho ta!
- Một anh chiến sĩ đến nâng con cá lên hai bàn tay nói nựng:
“Có đau không, chú mình?
Lần sau khi nhảy múa phải chú ý nhé!
Đừng có nhảy lên boong tàu!”
Đáp án: Các câu cầu khiến là:
- “Xin nhà vua hoàn gươm lại cho Long Vương!”
- Con đi chặt cho đủ một trăm đốt tre, mang về cho ta.
- Hãy gọi người hàng hành vào cho ta!
- Lần sau khi nhảy múa phải chú ý nhé! Đừng có nhảy lên boong tàu!
Bên cạnh đó, học sinh nên thuộc lòng khái niệm, chức năng và đặc điểm của câu khiến lớp 4 để có thể làm tốt dạng bài trắc nghiệm “khoanh tròn vào những câu thể hiện khái niệm đúng/ chức năng/ đặc điểm của câu khiến”.
Tập ứng dụng câu khiến vào những bài tập làm văn cũng là cách giúp học sinh nắm vững kiến thức và sử dụng thành thạo loại câu này.
>>> Xem thêm: Review những bộ sách nâng cao toán 4 phù hợp với trẻ có học lực khá
5. Tổng kết
Tiếng Anh trẻ em BingGo Leaders đã tổng hợp một lượng lớn kiến thức và bài tập minh họa liên quan đến cách đặt câu khiến lớp 4 trong chương trình học. Hy vọng rằng, những thông tin trình bày sẽ hỗ trợ các em hiểu rõ hơn về cấu trúc và sử dụng đúng của câu khiến, không chỉ trong các bài tập mà còn trong cuộc sống hàng ngày.