NGỮ ÂM TIẾNG ANH: CÁCH HỌC VÀ CÁC QUY TẮC PHÁT ÂM CHUẨN

Bạn có bao giờ cảm thấy tự ti khi giao tiếp tiếng Anh vì ngữ âm không chuẩn? Nhiều người cho rằng việc học ngữ âm tiếng Anh rất khó và tốn nhiều thời gian. Tuy nhiên, với phương pháp học đúng đắn, bạn hoàn toàn có thể cải thiện ngữ âm của mình một cách hiệu quả. Bài viết này sẽ chia sẻ với bạn những phương pháp học tập hiệu quả, giúp bạn phát âm chuẩn xác như người bản xứ và tự tin giao tiếp trong mọi tình huống. Cùng BingGo Leaders tìm hiểu chi tiết bên dưới.

1. Ngữ âm tiếng Anh là gì?

Ngữ âm tiếng Anh (hay còn gọi là phát âm tiếng Anh) là cách phát ra âm thanh trong tiếng Anh, bao gồm cả cách phát âm các âm riêng lẻ (nguyên âm, phụ âm) và cách kết hợp chúng lại để tạo thành từ và câu. Ngữ âm tốt giúp chúng ta giao tiếp hiệu quả hơn, hiểu rõ hơn khi nghe người khác nói và tạo ấn tượng tốt trong giao tiếp.

Các yếu tố cấu thành ngữ âm tiếng Anh:

• Nguyên âm: Là những âm thanh phát ra khi luồng hơi thở không bị cản trở bởi các cơ quan phát âm trong miệng.
• Phụ âm: Là những âm thanh phát ra khi luồng hơi thở bị cản trở bởi các cơ quan phát âm trong miệng.
• Trọng âm: Là âm tiết được nhấn mạnh hơn các âm tiết khác trong một từ.
• Ngữ điệu: Là sự lên xuống của giọng nói khi chúng ta nói, giúp thể hiện cảm xúc và ý nghĩa của câu nói.

Các yếu tố kể trên chính là những nền tảng cơ bản tạo nên ngữ âm của mỗi người khi nói tiếng Anh. Một ngữ âm chuẩn sẽ giúp bạn hiểu và được người khác hiểu rõ hơn khi giao tiếp tiếng Anh với người bản xứ.

Ngữ âm tiếng Anh là gì?

>> Xem thêm: NGUYÊN ÂM VÀ PHỤ ÂM TRONG TIẾNG ANH?

2. Có cần thiết phải học ngữ âm tiếng Anh?

Ngữ âm tiếng Anh là nền tảng vững chắc, là chìa khóa để mở ra cánh cửa thành công trong việc học và sử dụng tiếng Anh. Hãy hình dung bạn đang xây một ngôi nhà, ngữ âm chính là móng. Nếu móng không chắc chắn, ngôi nhà sẽ dễ dàng đổ sập. Tương tự như vậy, nếu ngữ âm không chuẩn, khả năng giao tiếp tiếng Anh của bạn cũng sẽ bị hạn chế. 

Ngữ âm tiếng Anh chuẩn giúp bạn phát âm các từ một cách chính xác, từ đó người nghe dễ dàng hiểu được ý của bạn muốn truyền đạt. Ngược lại, nếu phát âm sai, người khác sẽ khó hiểu ý bạn, dẫn đến những hiểu lầm không đáng có. 

Có nên học ngữ âm tiếng Anh không?

Ngoài ra, việc học ngữ âm sẽ giúp bạn rèn luyện khả năng phân biệt các âm thanh nhỏ nhất trong tiếng Anh, từ đó nâng cao đáng kể kỹ năng nghe của bạn, dễ dàng nghe hiểu các bài hát, phim ảnh và tin tức bằng tiếng Anh mà không cần phụ đề.

Khi bạn phát âm chuẩn, bạn sẽ cảm thấy tự tin hơn khi giao tiếp với người nước ngoài. Điều này giúp bạn thoải mái thể hiện bản thân và mở rộng các mối quan hệ. Một người có ngữ âm chuẩn thường được đánh giá cao về khả năng giao tiếp và trình độ tiếng Anh, kỹ năng nhấn nhá và biểu cảm khi nói sẽ truyền tải được nội dung hay hơn. Điều này giúp bạn tạo được ấn tượng tốt trong công việc, học tập và các hoạt động xã hội. 

Trong thời đại toàn cầu hóa, việc giao tiếp tiếng Anh là một kỹ năng vô cùng quan trọng. Một ngữ âm chuẩn sẽ giúp bạn dễ dàng hòa nhập vào môi trường quốc tế và nắm bắt những cơ hội mới.

>> Xem thêm: DẠY BÉ CÁCH PHÁT ÂM CHUẨN 

3. Cách học ngữ âm tiếng Anh chuẩn tại nhà

Việc học ngữ âm tiếng Anh chuẩn tại nhà hoàn toàn khả thi và hiệu quả. Dưới đây là một số phương pháp bạn có thể áp dụng:

3.1. Nghe và bắt chước

Chọn tài liệu chất lượng như nghe các bài nói, đoạn hội thoại của người bản xứ, đặc biệt là những người có giọng chuẩn. Bạn có thể tìm thấy chúng trên các nền tảng học tiếng Anh như BBC Learning English, VOA Learning English, hoặc trên YouTube.

Trong khi nghe, hãy cố gắng tập trung vào từng âm, nghe kỹ cách người bản xứ phát âm từng âm, từng từ. Sau đó, bạn hãy cố gắng bắt chước thật chính xác.

Ghi âm lại giọng nói của mình để so sánh giọng nói của mình với giọng của người bản xứ để tìm ra những điểm cần cải thiện.

>> Xem thêm: REVIEW SÁCH BRAIN BOOSTERS NGHE PHẢN XẠ TIẾNG ANH

3.2. Học bảng phiên âm quốc tế IPA

Ngay từ đầu các bạn nắm chắc cách phát âm các âm trong bảng phiên âm quốc tế IPA, hiểu các ký hiệu trong bảng. Bảng IPA giúp bạn hiểu rõ cách phát âm của từng âm trong tiếng Anh. Hãy dành thời gian để làm quen với các ký hiệu này, khi học từ mới, hãy tra cứu phiên âm để biết cách phát âm chính xác.

Bảng phiên âm quốc tế IPA (nguồn internet)

Bên cạnh bảng IPA, hãy học cách nhấn trọng âm trong tiếng Anh vì mỗi từ, mỗi câu mang một trọng âm khác nhau, tạo nên những sắc thái ý nghĩa đa dạng. Khi nói sẽ tạo nên ngữ điệu tự nhiên như người bản xứ hơn, phương pháp hiệu quả để luyện tập là phương pháp shadowing, nghe và lặp lại ngữ điệu của một người bản xứ nào đó mà bạn yêu thích.

>> Xem thêm: QUY TẮC ĐÁNH TRỌNG ÂM TRONG TIẾNG ANH DỄ NHỚ

3.3. Nắm chắc cách phát âm đuôi s/es/ed

Quy tắc phát âm đuôi -ed, -s/-es là một trong những kiến thức nền tảng mà bất kỳ người học tiếng Anh nào cũng cần nắm vững để có thể giao tiếp một cách tự tin và hiệu quả. Bạn có thể tham khảo thêm cách phát âm các đuôi này ở tài liệu Bỏ Túi Cách Phát Âm Đuôi "Ed" Chuẩn Như Người Bản Xứ

Quy tắc phát âm đuôi “ed” trong tiếng Anh

3.4. Luyện tập thường xuyên:

Đọc to các đoạn văn, bài báo bằng tiếng Anh. Ban đầu, bạn có thể đọc chậm và rõ ràng, sau đó tăng dần tốc độ hoặc luyện tập hát những bài hát tiếng Anh yêu thích của bạn. Điều này giúp bạn làm quen với ngữ điệu và cách nhấn nhá trong tiếng Anh.

Ngoài ra, hãy tự đặt câu hỏi và trả lời bằng tiếng Anh, có thể ghi âm lại những cuộc đối thoại này để kiểm tra tiến độ của mình cứ khoảng 3-4 ngày.

3.5. Sử dụng các công cụ hỗ trợ:

Hiện nay, có rất nhiều ứng dụng có chức năng luyện phát âm và cung cấp các bài tập thực hành hoặc các từ điển có chức năng phát âm để kiểm tra cách phát âm của từ mới. 

Một số ứng dụng luyện tập ngữ âm tiếng Anh tại nhà như: Elsa Speak, Memrise, FluentU, Duolingo, Cake,...

>> Xem thêm: TOP 10 APP LUYỆN NÓI TIẾNG ANH CHUẨN GIỌNG NGƯỜI BẢN XỨ

3.6. Tìm một người bạn cùng học:

Học cùng một người bạn có cùng mục tiêu sẽ giúp bạn có thêm động lực và có cơ hội thực hành giao tiếp. Hai bạn có thể giúp nhau sửa những lỗi phát âm.

Một số lưu ý khi học ngữ âm:

Đừng ngại mắc lỗi, hãy tự tin nói và sửa lỗi cho mình. Ban đầu bạn có thể phát âm sai rất nhiều, tuy nhiên sau một khoảng thời gian bạn sẽ thấy được hiệu quả của quá trình luyện tập.

Nếu có điều kiện, bạn nên tìm một giáo viên bản ngữ hoặc một giáo viên có kinh nghiệm để được hướng dẫn trực tiếp, xây dựng một lộ trình luyện tập giúp bạn học tiếng Anh nhanh và chuẩn hơn.

>> Xem thêm: DẠY NÓI TIẾNG ANH CHO TRẺ 

4. Quy tắc ngữ âm tiếng anh

Ngữ âm tiếng Anh là một hệ thống phức tạp bao gồm nhiều quy tắc và ngoại lệ. Tuy nhiên, những quy tắc cơ bản bạn cần phải nắm để phát âm chuẩn xác và tự tin hơn trong giao tiếp. 

4.1. Nguyên âm và phụ âm

• Nguyên âm: Tiếng Anh có nhiều nguyên âm hơn tiếng Việt, và cách phát âm của chúng cũng khác nhau. Bạn cần chú ý đến độ mở của miệng, vị trí lưỡi và hình dạng môi khi phát ra các âm này.
• Phụ âm: Phụ âm trong tiếng Anh đa số giống với tiếng Anh chỉ có một vài sự khác biệt nhất định, đặc biệt là các âm kết hợp.

Phân biệt các nguyên âm trong tiếng Anh

>> Xem thêm: TỔNG HỢP KIẾN THỨC TRỌNG TÂM NHẤT VỀ NGUYÊN ÂM TRONG TIẾNG ANH

4.2. Trọng âm

Trọng âm từ: Mỗi từ tiếng Anh đều có một trọng âm chính. Việc đặt trọng âm đúng sẽ giúp bạn phát âm từ một cách chính xác và dễ hiểu. 

• Từ một âm tiết: Tất cả các âm tiết đều được nhấn mạnh.
• Từ hai âm tiết:

Đa số các từ hai âm tiết có trọng âm rơi vào âm tiết thứ hai nếu từ đó là động từ (nghĩa là bạn phải phát âm nhấn nhá vào âm thứ 2 của từ đó)

Một số từ có trọng âm rơi vào âm tiết thứ nhất nếu từ đó là danh từ hoặc tính từ, ví dụ như 'happy, 'money

• Từ ba âm tiết trở lên: 

Trọng âm thường rơi vào âm tiết thứ hai từ cuối lên.

Một số từ có hậu tố như -tion, -sion, -ic, -ity, -ity, trọng âm thường rơi vào âm tiết trước hậu tố đó.

Trọng âm câu: Trọng âm câu giúp bạn nhấn mạnh ý chính và tạo ra những sắc thái khác nhau trong câu nói.

Nguyên tắc đánh trọng âm trong tiếng Anh

>> Xem thêm: CÁCH PHÁT ÂM "TH" CHUẨN TRONG TIẾNG ANH

Phân biệt từ nội dung và từ chức năng:

• Từ nội dung là những từ mang ý nghĩa chính của câu (danh từ, động từ, tính từ, trạng từ). Chúng thường được nhấn mạnh hơn.
• Từ chức năng là những từ dùng để nối các từ hoặc câu (mạo từ, giới từ, liên từ). Chúng thường không được nhấn mạnh.
• Trong câu hỏi, trọng âm thường rơi vào từ mang ý nghĩa chính của câu hỏi.

Ví dụ: Can you help me? (Bạn có thể giúp tôi không?) - Trọng âm thường rơi vào từ "help" để nhấn mạnh yêu cầu.

4.3. Liên kết âm

Khi nói tiếng Anh, các âm thường được liên kết với nhau để tạo thành một dòng nói trơn tru. Việc hiểu rõ quy tắc liên kết âm sẽ giúp bạn phát âm tự nhiên hơn.

Các quy tắc liên kết âm phổ biến:

• Liên kết phụ âm với nguyên âm: Đây là quy tắc phổ biến nhất. Khi một từ kết thúc bằng phụ âm và từ tiếp theo bắt đầu bằng nguyên âm, ta sẽ nối phụ âm đó với nguyên âm.

Ví dụ: ice cream (/ai scream/), blackboard (/black board/).

• Liên kết nguyên âm với nguyên âm: Khi hai từ liên tiếp đều bắt đầu bằng nguyên âm, ta thường thêm một phụ âm vào giữa để tạo sự liên kết.

Ví dụ: go out (go-w-out), I am (I-y-am).

• Liên kết phụ âm với phụ âm: Trong một số trường hợp, các phụ âm có thể được liên kết với nhau, đặc biệt là khi âm cuối của từ trước là một phụ âm bật hơi (plosive) như /p/, /t/, /k/ và âm đầu của từ sau là một âm ma sát (fricative) như /f/, /s/, /ʃ/.

Ví dụ: at school (at-s-chool), black cat (black-k-cat).

Các trường hợp đặc biệt:

• Nuốt âm: Một số âm cuối có thể bị nuốt khi kết hợp với các âm khác. Ví dụ: want to (wan-to).
• Thay đổi âm: Một số âm có thể thay đổi cách phát âm khi kết hợp với các âm khác. Ví dụ: /t/ có thể chuyển thành /d/ khi đứng trước âm /j/.

>> Xem thêm: ĐỘNG TỪ BẤT QUY TẮC CẦN GHI NHỚ TRONG TIẾNG ANH 

4.4. Âm cuối

Trong tiếng Anh, nhiều âm cuối thường bị nuốt hoặc thay đổi khi kết hợp với các âm khác.  m cuối thường sẽ kết thúc bằng:

• Một phụ âm: ví dụ như  /t/ trong "cat", /s/ trong "books"
• Một nguyên âm: ví dụ như "go", "me"

4.5. Âm đệm

Âm đệm là những âm được thêm vào giữa các từ hoặc âm tiết để tạo sự liên kết mượt mà hơn. Trong nhiều từ, chữ e cuối cùng không được phát âm - ví dụ: come, like, hope hay chữ k thường bị lược bỏ khi đứng trước chữ n - ví dụ: knife, know.

5. Tổng hợp tài liệu học ngữ âm chuẩn tại nhà

Tự học ngữ âm tại nhà bắt buộc bạn cần có sự hỗ trợ của nhiều tài liệu và công cụ học tập đa dạng. Dưới đây là tổng hợp một số nguồn tài liệu hữu ích để bạn có thể tham khảo và luyện tập:

5.1. Sách giáo khoa và tài liệu tham khảo

• Sách giáo khoa tiếng Anh: Phần ngữ âm trong các sách giáo khoa thường cung cấp những kiến thức cơ bản về các âm vị, quy tắc phát âm, và bài tập thực hành.
• Sách chuyên về ngữ âm: Các cuốn sách như "Pronunciation" của Peter Roach là những tài liệu tham khảo chuyên sâu, giúp bạn hiểu rõ hơn về hệ thống âm vị của tiếng Anh.
• Từ điển Anh-Anh: Ngoài nghĩa của từ, từ điển còn cung cấp thông tin về cách phát âm chuẩn, bao gồm cả phiên âm quốc tế (IPA). Các bạn nên tham khảo các từ điển chuẩn như Cambridge, Oxford,...

Tài liệu học ngữ âm tiếng Anh cho bé

5.2. Nguồn tài liệu trực tuyến

• Có rất nhiều kênh YouTube dạy tiếng Anh cung cấp các video hướng dẫn về ngữ âm, các bài tập luyện tập và các mẹo nhỏ để cải thiện phát âm như Rachel's English, BBC Learning English, English with Lucy, BingGo Leaders...
• Nhiều website và blog chia sẻ các bài viết, bài giảng về ngữ âm tiếng Anh, cung cấp các tài liệu học tập miễn phí chẳng hạn như tiếng Anh trẻ em BinGGo Leaders.
• Tham gia các diễn đàn, nhóm học tập để trao đổi, đặt câu hỏi và nhận được sự hỗ trợ từ những người học khác.

>> Xem thêm: TOP 10 KÊNH YOUTUBE HỌC TIẾNG ANH CHO BÉ 

5.3. Bộ sách học phát âm chuẩn

Bộ sách “English Pronunciation In Use”: Là một bộ sách toàn diện, phù hợp với mọi đối tượng học viên, từ người mới bắt đầu đến những ai muốn nâng cao trình độ. Sách cung cấp một nền tảng vững chắc về ngữ âm tiếng Anh, với các bài tập đa dạng và hệ thống.

Sách “Ship Or Sheep”: Dành riêng cho những bạn muốn khắc phục những lỗi phát âm thường gặp, đặc biệt là những cặp âm dễ nhầm lẫn. Cuốn sách như một “cẩm nang” nhỏ gọn, giúp bạn nhanh chóng cải thiện phát âm của mình.

Ngoài ra, bạn cũng có thể tham khảo thêm chuỗi video luyện tập ngữ âm tiếng Anh chi tiết đến từ đội ngũ thầy, cô đầy kinh nghiệm của BingGo Leaders:

• Bí quyết khắc phục trẻ phát âm tiếng Anh chuẩn nhưng chưa nói lưu loát
• 5 cách hỗ trợ người phát âm tiếng Anh chưa chuẩn tại nhà
• Bảng chữ cái tiếng Anh - cách phát âm chuẩn như người bản xứ

7. Lời kết

Qua những chia sẻ trên, BingGo Leaders đã cùng bạn khám phá các bí quyết vàng để cải thiện ngữ âm tiếng Anh. Việc học ngữ âm giống như việc xây một ngôi nhà, cần phải có sự kiên trì và nền tảng vững chắc. Đừng nản lòng trước những khó khăn, hãy luôn giữ vững niềm tin và tận hưởng quá trình học tập. Và đừng quên, giao tiếp là chìa khóa để thành công. Hãy mạnh dạn mở miệng và nói tiếng Anh mỗi ngày nhé. Bạn có thể tham khảo thêm nhiều tài liệu, video học tập theo từng cấp độ tại Tài liệu học tiếng Anh cho bé