Bài tập đọc lớp 5 Phân xử tài tình là một câu chuyện ngắn về vị quan rất thông minh, ông có tài xử án công bằng. Bối cảnh trong suốt câu chuyện đã cho thấy đây là một vị quan luôn cố gắng giữ gìn công bằng trong cuộc sống.
Để hỗ trợ các bạn học sinh soạn bài trước khi lên lớp, BingGo Leaders đã tổng hợp các câu trả lời cho những câu hỏi gợi ý từ SGK và một số thông tin cần thiết cho bài tập đọc lớp 5 Phân xử tài tình.
1. Nội dung bài tập đọc lớp 5: Phân xử tài tình
Phân xử tài tình
Xưa, có một vị quan án rất tài. Vụ án nào, ông cũng tìm ra manh mối và phân xử công bằng.
Một hôm, có hai người đàn bà đến công đường. Một người mếu máo:
- Bẩm quan, con mang vải đi chợ, bà này hỏi mua, rồi cướp tấm vải, bảo là của mình.
Người kia cũng rưng rưng nước mắt:
- Tấm vải là của con. Bà này lấy trộm.
Đòi người làm chứng nhưng không có, quan cho lính về nhà họ xem. Cả hai đều có khung cửi như nhau, cùng mang vải ra chợ bán hôm ấy. Ngẫm một lát, quan ôn tồn bảo:
- Hai người đều có lí nên ta xử thế này: tấm vải xé đôi, mỗi người một nửa.
Thừa lệnh, lính đo vải xé ngay. Một người đàn bà bật khóc. Lập tức, quan đưa cả tấm vải cho người này rồi thét trói người kia lại. Sau một hồi tra hỏi, kẻ kia phải cúi đầu nhận tội.
Lần khác, quan tới vãn cảnh một ngôi chùa. Sư cụ đón tiếp kính cẩn, rồi nhờ tìm hộ số tiền của nhà chùa bị mất.
Quan nói sư cụ biện lễ cúng Phật, rồi gọi hết sư vãi, kẻ ăn người ở trong chùa ra, giao cho mỗi người cầm một nắm thóc và bảo:
- Chùa ta mất tiền, chưa rõ thủ phạm. Mỗi người hãy cầm một nắm thóc đã ngâm nước rồi vừa chạy đàn, vừa niệm Phật. Đức Phật rất thiêng. Ai gian, Phật sẽ làm cho thóc trong tay kẻ đó nảy mầm. Như vậy, ngay gian sẽ rõ.
Mới vài vòng chạy, đã thấy một chú tiểu thỉnh thoảng hé bàn tay cầm thóc ra xem. Quan lập tức cho bắt chú tiểu vì chỉ kẻ có tật mới hay giật mình. Chú tiểu kia đành nhận tội.
Theo NGUYỄN ĐỔNG CHI
- Nội dung chính: Cốt truyện kể về lần xử án của vị quan thông minh, vị quan này tìm ra người phụ nữ có ý định lừa lọc để lấy một miếng vải và thủ phạm ăn trộm tiền của chùa. Từ đây khắc họa nên hình ảnh vị quan thanh minh, công bằng.
2. Soạn bài tập đọc lớp 5: Phân Xử Tài Tình
2.1. Chia bố cục bài tập đọc: Phân xử tài tình
Bài tập đọc lớp 5 Phân xử tài tình có thể được chia ra làm hai phần theo nội dung như sau:
- Phần 1: Từ đoạn đầu tới “...cúi đầu nhận lỗi”: Vị quan xử vụ án của hai người phụ nữ tranh nhau một tấm vải
- Phần 2: Đoạn văn còn lại: Vị quan xử vụ chú tiểu ăn trộm tiền của chùa
2.2. Giải câu hỏi gợi ý
Câu 1: Hai người đàn bà đến công đường nhờ phân xử việc gì? (Trang 47 SGK Tiếng Việt lớp 5 tập 2)
Hướng giải: Để làm được câu hỏi gợi ý này, các bạn học sinh nên đọc hết phần 1 của bài tập đọc để hiểu được vụ án về hai người đàn bà giành một tấm vải.
Gợi ý đáp án chi tiết: Hai người phụ nữ đến gặp vị quan vì một tấm vải, người này tố tụng người kia đã lấy vải của mình và liên tục tránh giành nhau tấm vải. Từ đây hai người phải nhờ tới vị quan để phân xử.
Câu 2: Quan đã dùng những biện pháp nào để tìm ra người lấy cắp tấm vải? Vì sao quan cho rằng người không khóc chính là người lấy cắp?
Hướng giải: Câu hỏi này đòi hỏi các bạn học sinh phải đọc và ghi chú lại các ý chính của phân đoạn vụ án đầu tiên trong bài tập đọc.
Gợi ý đáp án chi tiết:
- Vị quan trong câu chuyện đã sử dụng khá đa dạng các phương pháp khác nhau để có thể tìm ra thủ phạm lấy trộm tấm vải:
- Vị quan đòi người để làm chứng cho vụ án 2 người phụ nữ tranh giành tấm vải, tuy nhiên cả hai đều chưa có nhân chứng
- Sau đó, ông cho lính về nhà họ để xem xét, trong cả 2 căn nhà đều có khung cửi tương tự nhau
- Cuối cùng ông quan đã cho xé tấm vải ra làm đôi, chia cho mỗi người một nửa. Tuy nhiên chỉ có một người bật khóc khi thấy vải bị xé nửa
=> Từ những biện pháp cuối cùng vị quan đã quyết định đưa tấm vải cho người bật khóc và ra lệnh trói người phụ nữ còn lại trong vụ án. Ông đã khá nhanh trí khi nghĩ tới phương án cuối cùng, quan cho rằng chỉ có người làm ra tấm vải mới thấm được sự vất vả và òa khóc khi công sức của bản thân bị tiêu hủy.
Câu 3: Kể lại cách quan án tìm kẻ lấy trộm tiền nhà chùa? (Trang 47 SGK tập 2 tiếng Việt lớp 5)
Hướng giải: Học sinh đọc vụ án lấy trộm tiền của chùa ở phần 2 và kể lại theo những gì bản thân hiểu.
Gợi ý đáp án:
Một ngôi chùa được vị quan tới vãn cảnh, quan được sư cụ đón tiếp và nhờ tìm giúp nhà chùa số tiền bị mất. Vị Quan nói sư cụ biện lễ cúng Phật, gọi hết sư sãi, kẻ ăn người ở trong chùa ra, sau đó cho mỗi người ở đó cầm nắm thóc và nói: Đức Phật sẽ làm cho thóc ở trong tay kẻ ăn trộm tiền nảy mầm. Sau đó một lúc quan thấy một chú tiểu vừa chạy vừa lén nhìn nắm thóc, quan cho bắt chú tiểu vì ông cho rằng chỉ người có tật mới giật mình.
Câu 4: Vì sao quan án dùng cách trên? Chọn ý trả lời đúng (Trang 47 SGK tập 2 tiếng Việt lớp 5)
- a) Vì tin là thóc trong tay kẻ gian sẽ nảy mầm.
- b) Vì biết kẻ gian thường lo lắng nên sẽ lộ mặt.
- c) Vì cần có thời gian để thu thập chứng cứ.
Hướng giải: Đọc phần 2 và tìm câu trả lời hợp lý
Gợi ý đáp án chi tiết:
Chọn đáp án b vì biết kẻ gian thường lo lắng nên sẽ lộ mặt, chi tiết này thể hiện ở câu “Quan lập tức cho bắt chú tiểu vì chỉ kẻ có tật mới hay giật mình”
3. Bài tập luyện đọc hiểu
Đối với bài tập đọc lớp 5 phân xử tài tình, BingGo Leaders khuyến khích các bạn nhỏ tham gia trả lời một số câu hỏi trắc nghiệm sau để ghi nhớ nội dung của bài lâu hơn và kỹ hơn.
Câu 1: Vị quan được nhắc tới trong truyện phân xử tài tình là người như thế nào?
- Ông là người lớn tuổi, học vấn cao siêu
- Ông là người trẻ tuổi, có vẻ ngoài phi phàm.
- Ông là một người rất tài xử án, trong các vụ án ông đều tìm ra manh mối để xử án và phân xử công bằng với mọi người.
- Ông là một người rất tài giỏi, tấm lòng nhân hậu bao la, ông cũng thường xuyên xử án nhẹ cho những người phạm tội.
Đáp án: C
Câu 2: Trong vụ án ở phần một, hai người đàn bà đã tới công đường để nhờ quan phân xử chuyện gì?
- Nhờ quan xử vụ mất cắp con bò, hai người phụ nữ tố cáo nhau ăn cắp con bò của mình, nhờ quan phân xử đề đòi lại công bằng.
- Nhờ quan xử vụ mất cắp một tấm vải, hai người đàn bà đã tố cáo nhau ăn cắp tấm vải của mình, nhờ quan phân xử để đòi lại công bằng.
- Nhờ quan xử chuyện mất cắp tiền, hai người phụ nữ tố cáo nhau ăn cắp tiền của mình, nhờ quan phân xử để đòi lại tiền.
- Nhờ quan xử chuyện mất chim sáo, hai người đàn bà giành nhau con chim sáo, nhờ quan phân xử để đòi lại chim
Đáp án: B
Câu 3: Khi quan ghé tới vãn cảnh tại một ngôi chùa, chuyện gì đã xảy ra ở nơi đây?
- Sư cụ nhờ quan tìm hộ số tiền của nhà chùa bị trộm mất.
- Sư cô tỏ ý mời quan ở lại dùng bữa
- Sư cụ nhờ quan tìm ra kẻ hủy hoại chiếc mõ của chùa.
- Sư cô nhờ quan tìm số tiền bị mất của mình
4. Tổng kết
BingGo Leaders đã hướng dẫn các bạn soạn bài tập đọc lớp 5 phân xử tài tình, chi tiết câu trả lời sẽ hỗ trợ học sinh trong quá trình tiếp thu bài. Ngoài ra, các bạn học sinh có thể quan tâm tới Soạn bài Tiếng Việt tập 2 lớp 5: Cao Bằng.