Trẻ mẫu giáo có nhiều khả năng hơn chúng ta tưởng. Và để con có thể phát triển toàn diện nhất, hãy trang bị cho trẻ những kỹ năng sống cần thiết. Từ cách xử lý vết thương đến chuẩn bị một bữa ăn đơn giản, đây đều là những bài học đem lại những giá trị to lớn trong cuộc sống sau này.
Cùng khám phá 10 kỹ năng sống cần thiết cho trẻ trước năm 10 tuổi qua bài viết sau:
1. Thực trạng dạy kỹ năng sống cho trẻ em hiện nay
Có quá nhiều thứ để trẻ con phải học trong thời đại công nghệ ngày nay đến mức mà chúng có thể dễ dàng bỏ qua những kỹ năng sống thực tế.
Một nghiên cứu của công ty bảo mật AVG Technologies cho thấy rằng, trong khi 58% trẻ em từ 3 đến 5 tuổi ở Mỹ có thể sử dụng thành thạo điện thoại thông minh thì chỉ 15% có thể tự nấu bữa sáng. Điều này cho thấy hầu hết trẻ nhỏ đều đang thiếu các kỹ năng sống cần thiết.
Tim Elmore, nhà sáng lập Growing Leaders - Tổ chức phi lợi nhuận ở Atlanta đưa ra quan điểm: “Tôi thấy nhiều bậc phụ huynh đang làm mọi thứ cho con cái của họ thay vì để chúng tự lo cho mình”. Ông nhấn mạnh: “Chúng ta phải chuẩn bị cho đứa trẻ một hướng đi chứ không phải làm chính hướng đi cho chúng”.
Bạn có thể làm điều này bằng cách tập trung vào phát triển các kỹ năng sống cần thiết cho trẻ ngay từ sớm.
2. 10 kỹ năng sống cần thiết cho trẻ trong thời đại hiện nay
Trong quá trình trưởng thành, dạy kỹ năng sống cần thiết cho trẻ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển cá nhân, giúp con trở nên tự tin, giỏi giao tiếp và trở thành người có trách nhiệm với gia đình, xã hội. Hãy trang bị ngay cho trẻ những kỹ năng sau càng sớm càng tốt.
2.1 Chuẩn bị một bữa ăn đơn giản
Có thể đề nghị trẻ giúp đỡ bạn chuẩn bị bữa ăn, phân việc cho con và phải giữ bình tĩnh nếu không may chúng làm đổ bột hay rơi vỡ đồ đạc. Hãy để con thực hành cắt hoa quả bằng dao nhựa, lấy sữa chua cho vào bát rồi thêm trái cây đã gọt sẵn.
Có thể chỉ cho trẻ từ 5 tuổi trở lên cách làm sandwich, sinh tố và để trẻ từ 7 tuổi trở lên làm bánh mì nướng. Nếu làm điều này sớm, con bạn có thể sử dụng bếp nấu ăn mà không cần sự giám sát trước 10 tuổi.
2.2 Sử dụng mạng xã hội một cách thông minh
Trẻ con ngày nay được tiếp xúc từ sớm với mạng internet và dành nhiều thời gian hơn trên màn hình điện thoại, máy tính. Điều này ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và cả tâm sinh lý của con.
Bố mẹ nên đặt ra một số quy tắc để con có thể sử dụng mạng internet một cách an toàn, cụ thể:
- Chọn mật khẩu khó đoán, chỉ có cho bố và mẹ được biết.
- Chỉ để con trò chuyện với những người bạn quen biết ngoài đời thực và không cung cấp công khai thông tin cá nhân như: ngày sinh, địa chỉ nhà riêng hay số điện thoại.
- Xin phép hoặc yêu cầu bố mẹ giúp đỡ khi muốn download bất cứ tài liệu hay ứng dụng gì.
2.3 Trồng cây
Rất nhiều trẻ mẫu giáo được học lý thuyết gieo hạt trong lớp học nhưng lại không biết trồng cây hay gieo mầm khi ra vườn thực hành. Phụ huynh có thể hướng dẫn con trồng cây ngay từ khi còn nhỏ bằng cách:
- Chuẩn bị một hoặc một số cây con để trồng ăn quả hay làm cảnh.
- Yêu cầu con đào một cái hố lớn hơn so với phần đất có sẵn bao quanh phần rễ và thân cây.
- Có thể hướng dẫn con đặt cây xuống hố vừa đào, sau đó để con đẩy đất xung quanh vào gốc và vỗ nhẹ để cây có thể bám chắc trong đất.
- Dạy con cách sử dụng bình tưới nước để tưới cây mỗi ngày
Việc dạy con cách trồng cây giúp con hòa mình với thiên nhiên hơn. Đồng thời có thể tạo ra niềm vui, giúp con biết quy trình trồng, chăm sóc, nuôi dưỡng một loại thực vật.
2.4 Viết thư
Bố mẹ có thể dạy trẻ viết một bức thư bằng cách chỉ cho chúng đầy đủ 5 phần cần có: Ngày tháng, lời chào, nội dung, kết thúc và chữ ký.
Việc viết thư ngày nay không còn phổ biến, tuy nhiên điều này sẽ rèn luyện sự kiên nhẫn cũng như cách hành văn của con. Bên cạnh đó, bố mẹ cũng có thể để con viết nhật ký ngay khi con đã thành thạo việc đọc và viết tiếng mẹ đẻ.
Bên cạnh đó, phụ huynh có thể kết hợp rèn luyện ngoại ngữ cho con bằng cách dạy con cách viết thư cảm ơn bằng tiếng Anh.
2.5 Giúp đỡ ai đó bị nghẹt thở
Theo Hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ, trẻ em dưới 9 tuổi đã có thể học hô hấp nhân tạo. Andrea Saroza, một bà mẹ ở Cumming, Georgia, bắt đầu chỉ cho con mình những điều cơ bản về việc giúp đỡ người bị nghẹt thở khi chúng chỉ mới học mầm non. Saroza nói: “Tôi đã cho mấy đứa nhỏ thực hành trên gấu bông”.
Vào năm 2019, những bài học đó đã được đền đáp một cách xứng đáng khi cô con gái Kiara Fernandez 14 tuổi, đã cứu cô em gái Jadah 12 tuổi, khỏi bị nghẹt thở trong một nhà hàng khi Saroza không có mặt.
Ở Việt Nam, không nhiều người thành thạo và có thể dạy kỹ năng sống này cho trẻ. Chính vì vậy, khi bất chợt rơi vào tình cảnh này, trẻ sẽ thường cảm thấy hoang mang, lo lắng và không biết phải làm gì.
2.6 Điều trị vết thương
Có thể để con từ từ, tiếp xúc với vết thương và đảm bảo con không hoảng sợ khi nhìn thấy máu. Hãy dạy con cách điều trị những vết thương nhẹ bằng các bước sau:
- Nếu vết cắt hoặc vết xước bị chảy máu, hãy ấn chặt vào khu vực đó bằng vải sạch cho đến khi máu ngừng chảy.
- Giữ vết cắt dưới vòi nước chảy hoặc dùng khăn giấy ướt nhúng nhẹ vào vết cắt để làm sạch vết thương.
- Bôi thuốc mỡ kháng sinh bằng tăm bông sau đó dùng gạc băng lại vết thương.
Đây là một trong những kỹ năng sống cần thiết cho trẻ, giúp con có thể tự mình xử lý những vết thương trong trường hợp không có người ở nhà.
2.7 Tìm đường
Hãy để con tập thói quen ghi nhớ tên đường, xác định phương hướng, phòng trường hợp bị lạc con cũng có thể tìm đường để về nhà bằng cách thường xuyên dẫn con ra ngoài, đi nhiều địa điểm khác nhau.
Ngoài ra, bố mẹ nên hưỡng dẫn con liên hệ với bảo vệ, cảnh sát để tìm sự giúp đỡ mỗi khi bị lạc. Không nên đi theo người lạ đi bất cứ nơi đâu.
2.8 Mua sắm
Hãy dạy con trở thành người tiêu dùng thông minh bằng cách:
- Tự mua sắm: Hãy dạy con cách tự mình mua sắm bằng cách để con tự chọn những món đồ mình thích khi đi siêu thị, cửa hàng tiện lợi.
- Dạy con cân đối chi tiêu: Cho con một khoản tiền tiêu vặt để con có cơ hội tự quản lý tiền của mình và biết cách tiết kiệm, cân đối chi tiêu để mua thứ mà mình thích.
- So sánh giá: Giải thích cho con về cách lựa chọn giá. Ví dụ: Mua chiếc kẹp tóc này ở cửa hàng A vì nó có mức giá rẻ hơn so với cửa hàng B. Hoặc không nên mua chiếc balo này vì nó không nằm trong ngân sách cho phép.
2.9 Học bơi lội
Bơi lội là một trong những môn thể thao có lợi cho sự phát triển cả về thể chất và trí tuệ của trẻ. Ngoài ra, trẻ sẽ học được cách tự bảo vệ bản thân và có thể giúp đỡ bạn bè xung quanh khi xảy ra tình trạng đuối nước, ngạt nước.
3. Kết luận
Trên đây là 10 kỹ năng sống cần thiết cho trẻ mà bố mẹ nên trang bị càng sớm càng tốt. Việc được giáo dục đầy đủ về kiến thức và kỹ năng sẽ giúp trẻ phát triển một cách toàn diện và trở thành một công dân có ích cho xã hội.