Không ít người trong chúng ta, bao gồm cả người lớn và trẻ nhỏ gặp khó khăn trong vấn đề “hấp thụ” kiến thức. Kiến thức bao la mà khả năng ghi nhớ của con người có hạn. Vậy làm thế nào để tối ưu hóa khả năng đó?
Giải pháp chính là áp dụng kim tự tháp học tập. Vậy tháp học tập là gì?
1. Tháp học tập là gì?
Kim tự tháp học tập (tiếng Anh là Learning pyramid hay Cone of learning) là một mô hình được phổ biến rộng rãi trong những năm 60 bởi Viện giáo dục Mỹ. Mô hình là giải thích ngắn gọn cách thức mà con người chúng ta học tập.
Theo đó, mỗi một tầng tháp của mô hình là những phương thức học tập khác nhau tương ứng với độ hiệu quả của chúng. Tháp được phân thành 7 tầng với mức độ từ trên xuống dưới như sau:
- 5%: con người ghi nhớ được 5% nội dung kiến thức khi nghe bài giảng
- 10%: ghi nhớ thông qua đọc sách báo
- 20%: thông qua hình ảnh minh họa ở các thiết bị nghe nhìn (tranh ảnh, video)
- 30%: thông qua các thiết bị mô phỏng, triển lãm, trưng bày
- 50%: ghi nhớ khi thảo luận nhóm
- 75%: ghi nhớ từ việc trải nghiệm, thực hành
- 90%: tư việc áp dụng kiến thức ngay lập tức, cụ thể là dạy lại người khác
2. Ý nghĩa của tháp học tập đối với trẻ em
Mô hình này có ý nghĩa quan trọng đối với việc học tập của học sinh, sinh viên. Theo như mô hình, việc “cô giảng trò nghe” chỉ mang lại hiệu quả truyền đạt 5%.
Đây là cách học thụ động, bắt ép bộ não phải ghi nhớ thông tin mà không có tham gia tương tác, phân tích. Vì thế, để tăng hiệu quả học tập, cả học sinh và giáo viên cần phải thay đổi phương pháp và thái độ học tập.
Học tập và giảng dạy theo mô hình tháp học tập chính là cần có sự tương tác nhiều hơn giữa giáo viên và học sinh liên quan đến nội dung bài giảng để tránh tình trạng học sinh nói chuyện khi cô giảng còn khi được yêu cầu thảo luận lại yên lặng.
Các bạn học sinh đừng bỏ lỡ cơ hội thảo luận, tương tác; vì nó giúp chúng ta thu nạp và ghi nhớ được nhiều kiến thức nhanh chóng và dễ dàng hơn đấy.
Một bài giảng được truyền đạt theo phương pháp hiện đại nên gồm 3 phần chính:
Introduction - Giới thiệu: phần này nếu áp dụng triệt để việc giảng bài, cho học sinh đọc bài thành tiếng, áp dụng các thiết bị nghe nhìn sẽ giúp học sinh nắm được 20% nội dung.
Teaching - Dạy học: Sau khi đã được truyền đạt kiến thức, các bạn học sinh có thể được yêu cầu nhắc lại theo trí nhớ hoặc đưa ra các ví dụ và thảo luận các ví dụ đó nhằm tăng khả năng ghi nhớ lên 50%.
Application - Áp dụng: đây là phần mà các bạn học sinh được thực hành để tăng tối đa khả năng “hấp thụ” kiến thức lên 90%. Có thể là tự phân tích, giải thích đúng sai một số vấn đề liên quan hoặc dạy lại cho bạn khác.
3. Ứng dụng tháp học tập giúp trẻ ghi nhớ kiến thức nhanh chóng
3.1. Thực hành nhiều hơn thay vì lý thuyết, sách vở
Tháp học tập chính là mô hình kích thích phương pháp học từ bị động sang chủ động nhằm đạt hiệu quả cao nhất.
Lấy một ví dụ cụ thể như sau. Thực tế có rất nhiều người trong chúng ta dành rất nhiều thời gian học ngoại ngữ. Có những người học tiếng Anh từ khi tiểu học, đến khi tốt nghiệp đại học và ra trường nhưng khả năng giao tiếp tiếng Anh vẫn dậm chân tại chỗ.
Đó chính là do học sai phương pháp. Khi áp dụng tháp học tập, việc học sẽ trở nên dễ dàng, và việc ghi nhớ sẽ trở nên tự nhiên hơn.
Thay vì ép bản thân ngồi hàng giờ học ngữ pháp, tập viết từ mới, chúng ta hãy chủ động hơn trong giao tiếp. Các ứng dụng học tiếng Anh chỉ giúp được một phần nhỏ, chủ yếu là do tự bản thân chúng ta.
Hãy mạnh dạn giao tiếp với người bản địa để được phản hồi ngay lập tức. Hoặc tìm những người bạn cùng sở thích và mục tiêu học ngoại ngữ để giao tiếp. Khi đó, bạn sẽ thấy khả năng của mình tăng lên nhanh chóng.
3.2. Tạo thói quen không trì hoãn và trân trọng thời gian
Goethe đã từng nói “Hiểu biết là chưa đủ, chúng ta cần áp dụng. Mong ước là chưa đủ, chúng ta cần phải làm.” Đó cũng chính là tính ứng dụng tuyệt vời nhất của tháp học tập. Theo đó, chúng ta hãy trân trọng thời gian và quyết tâm làm những dự định của mình thay vì trì hoãn nó.
Tất cả chúng ta đều chỉ có 24 giờ mỗi ngày. Nhưng mỗi người lại tận dụng nó theo những cách khác nhau. Đó là lý do vì sao có những người thành đạt còn những người khác lại không.
Ví dụ, cả anh A và anh B đều cùng có mục tiêu thành thạo ngoại ngữ trong 6 tháng, nhưng chỉ có anh B đạt được mục tiêu. Anh A hàng ngày cặm cụi đọc sách, ôn tập ngữ pháp với suy nghĩ phải ghi nhớ được hết các từ vựng và ngữ pháp mới có thể giao tiếp.
Trong khi đó anh B vừa học ngữ pháp, từ mới, nhưng song song với đó là tìm người bản ngữ để thực hành luôn những gì đã học. Chính việc không trì hoãn và áp dụng đúng phương pháp học chủ động đã mang lại hiệu quả giao tiếp thành thạo trong thời gian ngắn.
4. Lời kết
Hy vọng với giải thích tháp học tập là gì và ý nghĩa ứng dụng của nó thì bạn đã hiểu hơn về phương pháp này và có định hướng học tập cho mình khi lượng thông tin ở thời đại ngày nay là vô cùng lớn.
Hãy luôn chủ động trong việc học tập để ghi nhớ được nhiều nhất có thể và tận dụng được quỹ thời gian quý báu của mình để đạt được thành công.
Tham khảo thêm: Các tỷ phú dạy con thành công như thế nào khi đã sinh ra ở vạch đích?