Toán là một trong những bộ môn quan trọng nhất cho bé ở lớp tiểu học. Tuy nhiên, khả năng tư duy của trẻ vẫn còn hạn chế ở giai đoạn này khiến việc hiểu quy luật của các phép toán gặp nhiều khó khăn.
Mẹo tính nhẩm nhanh là giải pháp tuyệt vời nhất vừa giúp bé làm đúng các bài tập toán khá khó trên lớp, vừa kích thích trẻ phát triển tư duy tốt hơn. Bố mẹ hãy cùng BingGo Leaders khám phá những cách dạy trẻ tính nhẩm nhanh tuyệt vời nhé.
1. Mẹo tính nhẩm nhanh phép cộng
Việc tính toán các phép cộng ở trẻ tiểu học sẽ nhanh và chính xác hơn nhiều lần nếu bố mẹ dạy trẻ 3 mẹo tính nhẩm nhanh dưới đây.
1.1. Dùng phương pháp hình con bướm để cộng, trừ hai phân số
Đây là mẹo tính nhẩm nhanh đến từ đất nước Nhật Bản, nơi trẻ em có khả năng tính toán siêu phàm. Với phương pháp này, bố mẹ có thể dạy trẻ cộng, trừ hai phân số theo các bước như sau:
Bước 1: Vẽ 2 hình elip giống như hình cánh bướm. Sau đó, nhân hai số trong mỗi cánh bướm với nhau, viết kết quả ở đầu con bướm.
Bước 2: Cộng/ Trừ hai kết quả ở đầu con bướm, ta được tử số. Nhân hai mẫu số với nhau, ta được mẫu số.
Bước 3: Rút gọn về phân số tối giản (nếu chưa tối giản).
1.2. Quy về tròn chục rồi cộng
Với mẹo tính nhẩm nhanh này, ta giúp trẻ đỡ tốn thời gian đặt các phép tính ra giấy, đồng thời hiểu được quy luật của các con số rõ ràng hơn. Có nhiều cách cộng số sau khi quy về tròn chục như sau:
(1) Tách số cộng thứ hai một số đơn vị sang số cộng thứ nhất
Ví dụ: “37 + 15” tách thành “37 + 3 + 12” để thành tròn “40 + 12”. Kết quả: 37 + 15 = 40 + 12 = 52.
(2) Tách cả hai số thành số tròn chục gần nhất rồi trừ đi phần thừa ra.
Ví dụ: “26 + 49” thì tách thành “30 + 50 = 80” rồi lần lượt trừ đi 4 và 1 (vì 30-26 = 4 và 50-49=1).
(3) Tách cả hai số thành số tròn chục và cộng thêm các phần thiếu.
Ví dụ: Cùng một phép tính trên “26 + 49”, ta tách thành “20 + 40 + 6 + 9”. Kết quả bằng 60+15 = 75.
1.3. Đảo vị trí phép tính
Mẹo tính nhẩm nhanh này rất đơn giản và dễ nhớ, áp dụng đối với các trường hợp số bé cộng với số lớn. Để giúp bé dễ dàng tính nhẩm hơn, ta đổi vị trí hai số hạng cho nhau sao cho số lớn đứng trước số bé.
Ví dụ: 4 + 23 có vẻ khó hình dung hơn 23 + 4. Lúc này bé dễ dàng đếm tiếp 4 đơn vị sau 23, cho kết quả là 27.
2. Mẹo tính nhẩm nhanh phép nhân
Khi nhắc đến phép nhân, có vẻ ba mẹ sẽ nghĩ đến bảng cửu chương hoặc đặt tính ra giấy nháp nhỉ? Ngoài 2 cách này, BingGo Leaders bật mí thêm 3 mẹo tính nhẩm nhanh phép nhân thần tốc, bé chỉ cần tính toán trong một thời gian siêu nhanh và có được kết quả chính xác.
2.1. Dùng các ngón tay để nhân bảng cửu chương 9
Một số trẻ sẽ gặp khó khăn trong việc nhớ thật nhanh một phép nhân cụ thể trong bảng cửu chương 9. Lúc này, bố mẹ hãy dạy con dùng mẹo ngón tay và làm theo cách sau:
Bước 1: Đánh số các ngón tay theo thứ tự (như hình vẽ).
Bước 2: Xác định số nào nhân với 9. Ví dụ “7x9”, thì hãy lấy ngón tay số 7 làm mốc (hoặc gập ngón tay số 7 xuống để dễ hình dung).
Bước 3: Đếm số ngón tay trước ngón tay gập xuống, đó là hàng chục của kết quả. Đếm số ngón tay sau ngón tay gập xuống, đó là hàng đơn vị của kết quả. Trong ví dụ trên “7x9=63”.
2.2. Nhân với số 11 cho kết quả siêu nhanh
Nhân các số với 11 là bài toán con sẽ được học trong chương trình lớp 4. Trẻ hoàn toàn có thể làm chính xác bài toán này trong vòng 10 giây với mẹo tính nhẩm nhanh cực kì đơn giản như sau:
Ví dụ, với phép nhân “32x11” (như hình vẽ), chúng ta tiến hành như sau:
- Tách số được nhân với 11 (ở đây là 32) ra, chữ số ở hàng chục đặt đầu tiên, tiếp đó là chữ số hàng đơn vị.
- Cộng hai chữ số 3 và 2 lại với nhau, ta được kết quả là 5. Lúc này, chỉ cần đặt số 5 vào giữa số 3 và 2, ta được kết quả “32x11=352” cực kỳ nhanh chóng.
2.3. Nhân các số có từ 2-4 chữ số với nhau - mẹo tính nhẩm nhanh bằng phương pháp đường thẳng của người Nhật
Trẻ sẽ cảm thấy khó khăn trước các phép tính nhân số có từ 2,3 chữ số trở lên. Lúc này, hãy học theo mẹo dạy con tính nhẩm siêu nhanh của người Nhật bằng việc kẻ các đường thẳng.
Bước 1: kẻ các đường thẳng theo thứ tự từ trái sang phải (thừa số đầu) và từ trên xuống (thừa số sau).
Bước 2: đếm số giao điểm của các đường thẳng. Số giao điểm ở góc bên trái và phải là kết quả của hai số hạng ngoài cùng. Cộng số giao điểm ở giữa lại, ta được số hạng ở giữa. (như hình).
3. Hướng dẫn bố mẹ bí quyết dạy bé tính nhẩm nhanh hiệu quả tại nhà
Dạy bé mẹo tính nhẩm nhanh phát huy hiệu quả nếu áp dụng đúng các nguyên tắc dạy con sau đây:
3.1. Giúp bé hiểu về ý nghĩa của những con số
Việc hiểu quy luật hình thành nên một con số giúp con tăng tốc độ tính nhẩm nhanh của một phép toán. Do vậy, việc dạy bé rằng khi ghép số 2 và 3, ta được số 23; hoặc phép cộng 3 và 5 thực chất là từ số 3 đếm thêm 5 đơn vị là điều rất cần thiết.
Bố mẹ có thể dạy con dần dần từ biết mặt số, giới thiệu các phép tính đến ý nghĩa của các con số, khả năng tư duy của con cũng phát triển dần theo.
3.2. Sử dụng các công cụ, phương pháp hỗ trợ tính nhẩm nhanh
Không phải trẻ nào cũng dễ dàng áp dụng mẹo tính nhẩm nhanh. Nếu có công cụ hỗ trợ, bé sẽ dễ dàng hình dung quy luật của các phép toán.
Do đó, bên cạnh phương pháp tính toán bằng tay (finger math), bố mẹ dạy con tính toán bằng que đếm, que tính, bàn tính gẩy hoặc các vật dụng trong nhà.
Ngoài ra, nếu áp dụng được cách giải toán soroban của người Nhật vào việc dạy trẻ, con sẽ được phát triển hết khả năng của cả hai bán cầu não trái và phải.
3.3. Cùng con luyện tập
“Thiên tài 1% là từ bẩm sinh và 99% là do khổ luyện”. Câu nói này không thể đúng hơn trong việc dạy con học toán. Sự luyện tập mỗi ngày biến một đứa trẻ dù không thông minh bẩm sinh cũng trở nên xuất chúng.
Vậy phải luyện tập như thế nào tại nhà? Bí quyết đơn giản là dạy con học các bài toán tư duy cho bé, bố mẹ sẽ ngạc nhiên với khả năng toán học của con đấy.
4. Tổng kết
Trẻ được dạy mẹo tính nhẩm nhanh từ sớm sẽ có lợi thế rất lớn so với các bạn cùng trang lứa. Bố mẹ tuyệt đối đừng chần chừ mà áp dụng ngay những bí quyết kể trên để con thông minh hơn nhé!