Tập đọc là kỹ năng con sẽ được học khi bé lên lớp 1. Ngay tại nhà, nhiều phụ huynh đã dạy bé tập đọc từ sớm để con quen với mặt chữ và tạo thói quen học tập ngay từ nhỏ. Làm thế nào để dạy bé tập đọc như một hoạt động kích thích não bộ? Hãy cũng BingGo Leaders tìm hiểu nhé.
1. Lợi ích khi dạy bé tập đọc sớm
Đọc là một trong những kỹ năng cơ bản sẽ theo con tới suốt cuộc đời. Đọc là cách giúp con tiếp nhận ngôn ngữ và chuyển hoá thành thông tin. Đọc cũng là bài tập giúp bé rèn luyện phản xạ não bộ và kích thích sự tập trung của mắt.
Tập đọc cho bé sớm sẽ đem lại một số lợi ích sau:
1.1 Con phát triển khả năng ngôn ngữ
Đọc là một cách để hiểu ngôn ngữ. Để có thể đọc tốt, bé cần có vốn từ của ngôn ngữ đó và biết mặt chữ cungc như ngữ pháp cơ bản. Trong tiếng Anh hay tiếng Việt, đọc cũng đều là kỹ năng được dạy sau cùng. Tuy nhiên việc biết đọc từ sớm giúp khả năng ngôn ngữ của bé phát triển, vốn từ phong phú hơn.
Việc tập đọc cũng sẽ giúp khả năng nói của bé được cải thiện. Con sẽ học đọc song song với học nói. Với mỗi từ vựng, con học cách phát âm cũng chính là lúc con tập đọc từ đó. Việc tập đọc cũng sẽ thôi thúc con nhớ từ vựng hơn.
1.2 Con phát triển trí não
Một số nghiên cứu của các nhà giáo dục đã chỉ ra rằng, việc đọc càng nhanh càng giúp não bộ phát triển. Khi chúng ta đọc chậm, mắt sẽ quét chữ ở tốc độ chậm và tốc độ này không đủ để não bộ hoạt động. Do đó chúng ta thường xuyên thấy buồn ngủ khi mở sách ra đọc.
Để tránh tình trạng trên và nâng cao hiệu suất của việc đọc lên tối đa, các bạn nhỏ nên tập đọc từ sớm. Các con sẽ tập đọc cơ bản với tốc độ bình thường và nâng dần tốc độ. Phụ huynh cũng có thể dạy bé những cách đọc nhanh và thu thập thông tin chính xác.
Khi con đọc nhanh, mắt sẽ kích hoạt chế độ quét và theo đó, não bộ cũng sẽ kích hoạt để tham gia vào việc xử lý thông tin. Việc này giúp cho não bộ thường xuyên được rèn luyện. Dần dần, con sẽ có khả năng phản xạ và tư duy nhanh.
1.3 Con tiếp cận được khối kiến thức khổng lồ
Biết đọc cũng là lúc con được tiếp cận gần hơn với tri thức của thế giới thông qua trang sách. Bé sẽ yêu thích những câu chuyện phiêu lưu, những cuốn sách về những chân trời mới mà nhiều khi bố mẹ không có thời gian để kể cho con nghe.
Sách là kho tàng kiến thức lớn và khi nắm bắt ngay từ nhỏ, con sẽ có kiến thức tốt và thái độ học tập tích cực hơn. Dạy bé tập đọc là cách để con hình thành thói quen học tập và chăm chỉ ngay từ nhỏ.
Theo các chuyên gia tâm lý, trẻ nhỏ được tiếp xúc với sách từ sớm sẽ giúp con lưu giữ lâu hơn trong não bộ dưới dạng kỷ niệm. Điều này lý giải vì sao khi trưởng thành, chúng ta vẫn còn nhớ một số kỷ niệm thời thơ bé mặc dù không nhớ rõ về thời gian.
Tương tự vậy, cho bé đọc sách sớm tạo ra kỷ niệm. Bố mẹ hãy thường xuyên tạo ra không gian yên tĩnh, giúp bé nhớ lâu hơn bằng những câu hỏi và câu chuyện mà con đã đọc được.
>> Tuy nhiên bố mẹ cần biết thêm về hội chứng khó đọc ở trẻ. Dựa vào các dấu hiệu để biết sớm và có cách xử lý kịp thời.
2. Dạy bé tập đọc tại nhà siêu dễ
Biết đọc sớm đem lại cho bé nhiều lợi ích nhưng không phải vì thế mà phụ huynh dạy bé đọc một cách miễn cưỡng và ép buộc. Hãy dạy bé tập đọc khi con sẵn sàng và không nên bắt đầu tập đọc khi con còn quá nhỏ (dưới 2 tuổi).
Việc dạy bé tập đọc sớm còn phụ thuộc vào thời điểm con bắt đầu tập nói. Nếu các bé biết nói muộn, hành trình tập đọc sẽ diễn ra muộn hơn. Thông thường, nếu bé có các biểu hiện của chậm nói, bố mẹ cần đưa con đến bác sĩ thăm khám ngay để biết nguyên nhân và điều trị kịp thời.
Khi bé đã sẵn sàng và nói được các từ cơ bản, bố mẹ có thể dạy bé tập đọc với những cách đơn giản sau:
2.1 Cho bé làm quen với mặt chữ
Bước đầu tiên để bé tập đọc đó là quen với mặt chữ bằng những bảng chữ cái nhiều màu sắc và kích thước lớn nhằm thu hút sự chú ý của bé. Hàng ngày ba mẹ sẽ đọc thật to từng chữ và lặp đi lặp lại nhiều lần để con ghi nhớ.
Bố mẹ có thể sử dụng bảng hoặc thẻ flashcard để hướng dẫn bé quen với mặt chữ. Khi con đã quen với mặt chữ, bố mẹ hãy dạy con cách đánh vần các từ cơ bản. Đánh vần là khoảng thời gian dài và cần sự kiên trì của cả ba mẹ và bé. Hãy dạy bé cách đánh vần các từ cơ bản như tên bố mẹ, tên bé trước.
Việc dạy bé quen với mặt chữ và đánh vần không nhất thiết là phải cho con học viết ngay. Điều đó là chưa cần thiết và bé chưa thể cần nắm bút để viết bởi tay con chưa đủ cứng để viết chữ.
Thời gian lý tưởng để giúp bé tập đọc chữ đó là trước khi đi ngủ. Đây là khoảng thời gian bố mẹ đã thảnh thơi hơn sau một ngày bận rộn và có thời gian dành cho con. Khoảng thời gian trước khi đi ngủ cũng là lý tưởng để bé ghi nhớ, giúp con nhớ lâu hơn.
Tải xuống bộ tài liệu luyện đọc hiểu tiếng Anh được BingGo Leaders biên soạn ngay!
2.2 Tập đọc qua những chủ đề đơn giản
Càng đơn giản bao nhiêu, bé càng hứng thú với việc tập đọc bấy nhiêu. Phụ huynh không nhất thiết cho bé tập đọc theo sách giáo khoa lớp 1 mà hãy tham khảo các sách dành cho bé dưới 5 tuổi. Đây thường là những sách có từ đơn giản, chủ đề thân thuộc với bé và cách chữ không quá dày.
Chữ trong những cuốn sách này thường được in đậm, kích thước lớn giúp bé nhìn rõ mặt chữ và dễ hình dung về từ thông qua hình ảnh minh hoạ phong phú. Thông qua những cuốn sách này, bé sẽ có lượng kiến thức phong phú về thế giới xung quanh.
Đây cũng là cách học tập giúp bé kích thích khả năng đọc và quan sát từ những hình ảnh sinh động và lôi cuốn. Trên thị trường ngày nay cũng có khá nhiều sách dành cho trẻ em với nội dung phong phú.
Trước khi tìm kiếm chủ đề cho con đọc, bố mẹ hãy đọc trước và kiểm tra xem nội dung này con đã có hay chưa và có phù hợp với con ở thời điểm hiện tại hay không. Thi thoảng bố mẹ hãy khuyến khích bé đọc lại những cuốn sách cũ để con ghi nhớ kiến thức hơn là việc thường xuyên mua mới mà con chưa đọc hết.
2.3 Tập đọc to bằng miệng và tập đọc ‘thầm'
Đọc to bằng miệng là cách tập đọc hiệu quả nhất. Bé sẽ kiểm soát được tốc độ đọc và cảm nhận được mình đọc đúng hay sai. Tập đọc to bằng miệng giúp các bé rèn luyện khả năng nói lưu loát, trôi chảy và không bị vấp.
Đọc to là biện pháp tập đọc vỡ lòng của các bé. Tập đọc to bằng tiếng giúp con rèn luyện khả năng đọc hiệu quả. Ban đầu khi tập đọc, các bé sẽ đọc ngắc ngứ. Dần dần qua luyện tập, bé sẽ đọc trôi chảy và mạch lạc hơn.
Đọc thầm là cách đọc không phát ra âm thanh và sử dụng mắt để đọc. Cách đọc này khó và nâng cao hơn việc các bé tập đọc thành tiếng. Khi đọc thầm, lượng thông tin con tiếp thu được sẽ nhiều hơn và bé sẽ rèn luyện được khả năng đọc nhanh.
Cách đọc thầm sẽ là kỹ năng theo con nhiều nhất trong quá trình học tập và nghiên cứu sau này. Tuy nhiên để từ bước đọc thành tiếng đến đọc thầm thành thạo và hiệu quả lại là một hành trình vô cùng dài.
Khi cho bé tập đọc nhanh, con cần có từ vựng và khả năng đọc cơ bản tốt. Vì vậy, cô giáo và bố mẹ hãy giúp con tập đọc mỗi ngày để giúp việc đọc không còn là điều còn e ngại mỗi khi đi học.
3. Lời kết
Dạy bé tập đọc là điều phụ huynh nên làm để bé phát triển khả năng đọc và nói. Bé sẽ tiếp thu được kiến thức mới và tăng khả năng phản xạ của não bộ khi tập đọc từ sớm. Bé vào lớp 1 cũng sẽ tự tin hơn về khả năng đọc.