Là một người sử dụng tiếng Việt, có lẽ bạn đã từng bắt gặp thuật ngữ “từ mượn”. Nhưng bạn có thực sự hiểu được từ mượn là gì? Vì sao cần phải dùng từ mượn? Hãy để BingGo Leaders đồng hành cùng bạn tìm ra câu trả lời của những câu hỏi trên ngay trong bài viết này nhé.
1. Từ mượn là gì?
- Từ mượn là một trong những nhóm từ được sử dụng khá phổ biến trong tiếng Việt. Từ mượn chính là những từ đã được mượn từ nước ngoài để dễ truyền đạt và làm cho ngôn ngữ được trở nên trong phú hơn.
- Hầu như ngôn ngữ nào trên thế giới cũng đều có từ mượn vì về cơ bản, các loại từ vựng của một ngôn ngữ không đủ đề có thể bao gồm định nghĩa thích hợp cho toàn bộ các hiện tượng, sự vật có trên trái đất.
2. Một số từ mượn phổ biến ở trong tiếng Việt
Tiếng Việt có rất nhiều nhóm từ mượn khác nhau, trong đó các từ mượn từ tiếng Hán chiếm phần đông. Sau đây là những từ mượn khá phổ biến:
2.1. Từ mượn của tiếng Hán
- đạo đức: từ mượn được dùng để nói về một yếu tố tính cách của con người, sự chuẩn mực của cộng đồng và xã hội.
- khí công: từ mượn dùng để chỉ về phương pháp để rèn luyện cơ thể dựa vào cách luyện thở.
- ngũ hành: từ mượn dùng để nói về 5 yếu tố cấu thành nên vạn vật: kim,mộc,thủy,hỏa,thổ.
- thiên hạ: từ mượn dùng để nói về người đời, trừ bản thân mình và người thân hoặc dùng với nghĩa là mọi nơi ở trên trái đất.
- lì xì: từ mượn dùng để chỉ về một tục lệ khi mừng tuổi ai đó trong dịp lễ tết.
- luân hồi: từ mượn dùng để chỉ về sự lặp đi lặp lại trong sựu sống của một người, chết đi ở kiến này rồi sống lại ở kiếp khác.
2.2. Từ mượn của tiếng Pháp
- bánh ga tô: từ mượn dùng để chỉ về loại bánh ngọt mang nguồn gốc từ Phương Tây.
- bít tết: từ mượn dùng để nói về món ăn kiểu Âu, được làm từ thịt bò.
- bia: từ mượn dùng để chỉ loại thức uống có độ cồn nhẹ, được làm bằng lúa mạch.
- xa lát: từ mượn dùng để chỉ món ăn được trộn lẫn từ nhiều nguyên liệu lại với nhau, nguyên liệu chính là rau sống.
- sơ mi: từ mượn dùng để chỉ loại áo bao bọc thân mình và 2 cánh tay của cơ thể.
- mít tinh: từ mượn dùng để chỉ sự tụ tập của đông đảo mọi người trong các sự kiện liên quan đến chính trị và xã hội quan trọng.
- com-lê: từ mượn dùng để chỉ về bộ Âu phục dành cho nam giới bao gồm cả áo và quần.
2.3. Từ vay mượn từ tiếng Anh
- In-tơ-nét: từ mượn dùng để nói về mạng, một hệ thống thông tin toàn cầu bao gồm mạng máy tính được kết nối với nhau.
- quần sóoc: từ mượn dùng để chỉ loại quần Âu có ống cắt ngang đùi hoặc đầu gối.
- ma-nơ-canh: từ mượn dùng để nói về hình người mẫu được thợ may sử dụng để thử quần áo hay trưng bày quần áo.
- xì căng đan: từ mượn dùng để chỉ về vụ việc đã gây ra sự ồn ào trong dư luận xã hội.
- nhà băng: từ mượn cũ dùng để nói về ngân hàng.
- ra-đi-ô: từ mượn dùng để chỉ về loại máy thu thanh.
3. Các nguyên tắc cần nắm khi sử dụng từ mượn
Mặc dù việc mượn có thể giúp vốn từ vựng của một ngôn ngữ được phong phú hơn nhưng nó cũng có thể làm cho ngôn ngữ bị mất đi bản sắc. Vì vậy khi sử dụng từ mượn, người dùng không được quá lạm dụng. Hãy đảm bảo bảo vệ, phát huy được vẻ đẹp trong sáng của tiếng Việt.
4. Bài tập thực hành luyện tập từ mượn
Bài tập 1: Đọc những câu văn dưới đây và xác định các từ mượn có trong câu.
- Anh ấy đang gặp phải một xì căng đan rất lớn và phải dừng tất cả mọi hoạt động lưu diễn của mình.
- Tôi muốn mua một ly cà phê và một cái bánh ga tô.
- Mỗi người đều phải trau dồi đạo đức của mình hàng ngày.
- Cô ấy không tin vào luân hồi.
- Họ sẽ đến tham dự buổi lễ mít tinh vào ngày mai.
Bài tập 2: Viết đoạn văn khoảng 100 từ có chứa ít nhất 2 từ mượn.
Đáp án:
Đáp án bài tập 1:
- xì căng đan
- cà phê, bánh ga tô
- đạo đức
- luân hồi
- mít tinh
Đáp án bài tập 2:
Đây là bài tập không có đáp án cố định vì nó sẽ phụ thuộc vào chủ đề, nội dung mà người học muốn viết. Bạn học chỉ cần đáp ứng đủ 2 yêu câu đó chính là có 100 từ và nhiều hơn 2 từ mượn trong đoạn văn.
Bài mẫu ví dụ:
Một ngày của gia đình tôi bắt đầu vào lúc 6 giờ sáng. Mỗi sáng, bố mẹ và tôi sẽ cùng đi tập thể dục và uống cà phê. Vì cà phê rất đắng nên mẹ tôi thường làm riêng cho tôi một ly ca cao nóng. Gia đình tôi thường ăn sáng bằng bánh mì nướng kết hợp với mứt dâu tây. Trong lúc ăn sáng, bố mẹ tôi sẽ nghe ra-đi-ô để cập nhật thông tin mới hoặc trò chuyện về những lịch trình trong ngày. Sau đó, bố mẹ tôi sẽ đi làm và tôi đi đến trường học.
5. Lời kết
Như vậy là chúng ta đã cùng tìm hiểu và giải nghĩa được từ mượn là gì và biết thêm được một số từ mượn thông dụng trong tiếng Việt. Đừng quên thường xuyên ghé thăm website BingGo Leaders để cập nhật thêm được nhiều bài học bổ ích khác nhé.
Tham khảo thêm: Biện pháp tu từ là gì? 10 biện pháp tu từ “phải nhớ” trong tiếng Việt.