Rút gọn phân số là một khái niệm quan trọng trong học toán học của bậc tiểu học. Vậy, rút gọn phân số là gì? Cách rút gọn phân số ra sao?
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu cách rút gọn phân số dễ dàng và hiệu quả nhất dành cho các bạn học sinh bậc tiểu học.
1. Giới thiệu về phép tính rút gọn phân số
Phân số là một dạng số học đại diện cho một tỷ lệ giữa hai số nguyên. Nó gồm có hai phần: tử số và mẫu số. Tử số là số nguyên mà phân số đại diện cho số lượng của một mặt hàng hoặc sự việc. Mẫu số là số nguyên mà phân số đại diện cho tổng số mặt hàng hoặc tổng số sự việc cần so sánh. Phân số có thể viết dưới dạng tử/mẫu hoặc số thập phân.
Rút gọn phân số có nghĩa là chuyển phân số về dạng tối giản nhất có thể. Ví dụ như phân số 8/16 có thể được rút gọn thành 1/2.
Hiểu được cách rút gọn phân số là một kỹ năng quan trọng để giúp cho việc tính toán với phân số trở nên dễ dàng hơn và hiệu quả hơn. Nó còn giúp cho việc so sánh và tìm sự tương đồng giữa các phân số trở nên dễ dàng hơn.
2. Cách rút gọn phân số với các bước cơ bản
2.1 Bước 1: Tìm ước số chung lớn nhất (UCLN)
Bạn có thể tìm ước số chung lớn nhất (UCLN) bằng cách tính toán dựa trên bảng nhân. Tạo một danh sách cụ thể các số chia hết cho tử số và mẫu số. Tiếp theo, so sánh những số đó để tìm ra số lớn nhất chia hết cho cả hai.
Ví dụ: Tìm ước số chung lớn nhất (UCLN) cho phân số 24/36.
Bước 1: Tìm các số nguyên tố của tử và mẫu số: 24 = 2 x 2 x 2 x 3; 36 = 2 x 2 x 3 x 3.
Bước 2: Lập danh sách các số chung của tử và mẫu số: 2, 2, 3.
Bước 3: Chọn ra số nguyên tố lớn nhất trong danh sách: 2.
Bước 4: Kết quả UCLN cần tìm là 2.
2.2. Bước 2: Chia mẫu và tử cho UCLN
Sau khi tìm được UCLN, bạn cần chia cả tử và mẫu cho UCLN để rút gọn phân số.
Ví dụ, nếu phân số của bạn là 8/16, UCLN là 8, bạn cần chia cả tử và mẫu cho 8 để được phân số tối giản là 1/2.
Chú ý: Kết quả cuối cùng của việc ứng dụng cách rút gọn phân số phải là phân số có tử và mẫu là số nguyên tố cùng nhau. Nếu tử và mẫu đều là số nguyên tố, phân số đó được coi là rút gọn nhất có thể.
2.3. Ví dụ về cách rút gọn phân số theo từng bước
Ví dụ: Rút gọn phân số 12/16
Bước 1: Tìm ước số chung lớn nhất (UCLN) giữa tử số và mẫu số
12 và 16 cả hai đều chia hết cho 4, vì 4 là số chia hết cho cả 2 số nên 4 là UCLN.
Bước 2: Chia mẫu và tử cho UCLN
Tử số ÷ UCLN = 12 ÷ 4 = 3
Mẫu số ÷ UCLN = 16 ÷ 4 = 4
Kết quả: Phân số rút gọn là 3/4.
2.4. Lưu ý về cách rút gọn phân số
Khi áp dụng cách rút gọn phân số, có một số lưu ý sau đây nên được ghi nhớ:
- Phải tìm đúng ước số chung lớn nhất (UCLN). Để tìm UCLN, bạn cần phải xác định chính xác những số chia hết cho tử và mẫu.
- Phải chia đúng tử và mẫu cho UCLN. Nếu chia sai sẽ dẫn đến kết quả sai lầm.
- Phải chú ý đến phép chia cho mẫu số 0. Phân số không thể chia cho 0.
- Phải rút gọn phân số cẩn thận và chắc chắn để tránh lỗi.
- Nên sử dụng các công cụ hỗ trợ để rút gọn phân số nếu cần thiết.
3. Bài tập về cách rút gọn phân số
Bài tập 1: Ứng dụng cách rút gọn phân số sau: 30/60.
Lời giải:
Tìm ước số chung lớn nhất của tử và mẫu (30 và 60) là 30.
Chia tử và mẫu cho ước số chung lớn nhất để rút gọn phân số: 30/60 = 1/2.
Bài tập 2: Ứng dụng cách rút gọn phân số sau: 36/48.
Lời giải:
Tìm ước số chung lớn nhất của tử và mẫu (36 và 48) là 12.
Chia tử và mẫu cho ước số chung lớn nhất để rút gọn phân số: 36/48 = 3/4.
Bài tập 3: Ứng dụng cách rút gọn phân số sau: 40/100.
Lời giải:
Tìm ước số chung lớn nhất của tử và mẫu (40 và 100) là 20.
Chia tử và mẫu cho ước số chung lớn nhất để rút gọn phân số: 40/100 = 2/5.
Bài tập 4: Ứng dụng cách rút gọn phân số sau: 6/8.
Lời giải:
Tìm UCLN của 6 và 8 là 2.
Chia mẫu và tử cho 2, ta được phân số rút gọn 3/4.
Bài tập 5: Ứng dụng cách Rút gọn phân số sau: 16/24
Lời giải:
Tìm UCLN của 16 và 24 là 8.
Chia mẫu và tử cho 8, ta được phân số rút gọn 2/3.
4. Kết luận
Việc rút gọn phân số là một kỹ năng quan trọng trong toán học, đặc biệt là trong bậc tiểu học. Mong rằng các bước cụ thể của bài viết trên có thể giúp cho việc rút gọn phân số dễ dàng hơn và dễ hiểu hơn.
Hãy theo dõi các thông tin thú vị khác về kiến thức, phương pháp học tập từ mầm non đến cấp tiểu học tại BingGo Leaders bạn nhé!