Dành cho những ai chưa biết thì chữ số la mã được sử dụng rộng rãi và phổ biến ở nhiều quốc gia trên thế giới. Chính tính ứng dụng cao và logic tốt của số la mã mà cũng giúp ta rút ngắn được nhiều bước trong tính toán. Trong bài viết này sẽ giới thiệu cho bạn cách đọc và viết chi tiết các chữ số la mã từ 1 đến 100.
1. Số la mã là gì?
Số la mã hay chữ số la mã là hệ thống chữ số cổ đại, có nguồn gốc từ Roma cổ đại, dựa theo chữ số Etruria. Ở thời cổ đại người ta dùng chữ số la mã và đến Trung Cổ nó đã được chỉnh sửa thành dạng mà chúng ta vẫn thấy hiện nay. Hệ thống này dựa trên một số ký tự nhất định được coi là chữ số sau khi gắn giá trị.
Số la mã là gì?
Về tính ứng dụng, số la mã được sử dụng đa dạng và phổ biến trong cuộc sống. Như được sử dụng để đánh dấu sườn bài, số trên mặt các đồng hồ cổ, dùng đánh dấu tiêu đề,.....
2. Bảng tổng hợp các số la mã từ 1 đến 100
1 = I |
21 = XXI |
41 = XLI |
61 = LXI |
81 = LXXXI |
2 = II |
22 = XXII |
42 = XLII |
62 = LXII |
82 = LXXXII |
3 = III |
23 = XXIII |
43 = XLIII |
63 = LXIII |
83 = LXXXIII |
4 = IV |
24 = XXIV |
44 = XLIV |
64 = LXIV |
84 = LXXXIV |
5 = V |
25 = XXV |
45 = XLV |
65 = LXV |
85 = LXXXV |
6 = VI |
26 = XXVI |
46 = XLVI |
66 = LXVI |
86 = LXXXVI |
7 = VII |
27 = XXVII |
47 = XLVII |
67 = LXVII |
87 = LXXXVII |
8 = VIII |
28 = XXVIII |
48 = XLVIII |
68 = LXVIII |
88 = LXXXVIII |
9 = IX |
29 = XXIX |
49 = XLIX |
69 = LXIX |
89 = LXXXIX |
10 = X |
30 = XXX |
50 = L |
70 = LXX |
90 = XC |
11 = XI |
31 = XXXI |
51 = LI |
71 = LXXI |
91 = XCI |
12 = XII |
32 = XXXII |
52 = LII |
72 = LXXII |
92 = XCII |
13 = XIII |
33 = XXXIII |
53 = LIII |
73 = LXXIII |
93 = XCIII |
14 = XIV |
34 = XXXIV |
54 = LIV |
74 = LXXIV |
94 = XCIV |
15 = XV |
35 = XXXV |
55 = LV |
75 = LXXV |
95 = XCV |
16 = XVI |
36 = XXXVI |
56 = LVI |
76 = LXXVI |
96 = XCVI |
17 = XVII |
37 = XXXVII |
57 = LVII |
77 = LXXVII |
97 = XCVII |
18 = XVIII |
38 = XXXVIII |
58 = LVIII |
78 = LXXVIII |
98 = XCVIII |
19 = XIX |
39 = XXXIX |
59 = LIX |
79 = LXXIX |
99 = XCIX |
20 = XX |
40 = XL |
60 = LX |
80 = LXXX |
100 = C |
>>> Tham khảo thêm: Cách đọc số la mã 2002 - Một số bài tập về số 2002 thường gặp
>>> Số la mã lớn nhất là gì? Giải mã và phân tích các quy luật của số la mã
3. Đọc các số la mã từ 1 đến 100 có thực sự khó?
Nói về cách đọc số la mã thì khá là đơn giản, nó tương tự cách đọc số tự nhiên thông thường. Căn cứ theo quy tắc từ trái sang phải thì giá trị các chữ số và nhóm chữ số giảm dần.
Đối với các chữ số từ 1 đến 100 sẽ đọc hàng trăm trước rồi đến hàng chục và cuối cùng là hàng đơn vị.
Ví dụ: 2001: MMI: Hai nghìn không trăm linh một
1228: MCCXXVIII: Một nghìn hai trăm hai mươi tám.
Lưu ý:
- Chỉ I mới được có thể đứng trước V hoặc X. Chỉ có X mới được phép đứng trước L hoặc C. C chỉ có thể đứng trước D và M.
- Với những số lớn hơn (4000 trở lên), trước số gốc được đặt thêm 1 dấu gạch ngang thể hiện cho phép nhân cho 1000.
- Với các số có giá trị rất lớn thường không có dạng thống nhất. Có thể là 2 gạch ngang để thể hiện 1.000.000 hoặc có thể là gạch dưới chân.
- Trong số La Mã không có số 0
>>> Tham khảo thêm: Bật mí cách đọc số la mã trong tiếng Anh chính xác nhất hiện nay
4. Nguyên tắc viết các số la mã từ 1 đến 100
Thực tế cách đọc và viết số la mã rất dễ dàng vì nó có quy luật chung. Vậy cùng bắt tay vào tìm hiểu cách viết số la mã từ 1 đến 100 nhé.
4.1 Các chữ số la mã cơ bản
Đối với các chữ số la mã từ 1 đến 100 ta sẽ sử dụng những kí từ cơ bản, bắt buộc phải nhớ là(1); V(5), X(10); L(50); C(100).
Các số la mã cơ bản
Lưu ý: những chữ số này có thể lặp lại từ 2 đến 3 lần, ngoại trừ V và L.
>>> Tham khảo thêm: Tại sao số 4 trên đồng hồ được viết là IIII thay vì số la mã IV?
4.2 Phương pháp ghép các chữ số
Khi lặp lại từ 2 đến 3 lần nó sẽ biểu thị số này gấp 2 hoặc 3 lần chữ số cơ bản.
Ví dụ:
- I là 1 hay II là 2
Khi đứng một mình chữ số V có giá trị là 5 và L là 50. Như đã nói ở trên đây là những chữ số đặc biệt khi ghép với số khác không thể lặp lại 2 hay 3 lần.
Ví dụ:
- XXV là 25
- LV là 55
Trong dãy số la mã từ 1 đến 100 không chỉ là những chữ số cơ bản mà nó còn gồm 4 nhóm chữ số đặc biệt là: IV(4); IX(9); XL(40); XC(90). Khi sử dụng nhóm các chữ số đặc biệt này cần để ý giá trị các chữ số sẽ giảm dần khi tính từ trái sang phải. Chữ số I chỉ đứng trước V và X, còn X chỉ có thể đứng trước L và C.
Cách ghép số la mã
Trong dãy số la mã từ 1 đến 100 không chỉ là những chữ số cơ bản mà nó còn gồm 4 nhóm chữ số đặc biệt là: IV(4); IX(9); XL(40); XC(90). Khi sử dụng nhóm các chữ số đặc biệt này cần để ý giá trị các chữ số sẽ giảm dần khi tính từ trái sang phải. Chữ số I chỉ đứng trước V và X, còn X chỉ có thể đứng trước L và C.
>>> Làm chủ phương pháp đọc và viết số la mã từ 1 đến 30 đơn giản cho bé
4.3 Một số nguyên tắc viết số la mã cần nhớ
- Các chữ số I, X, C, N không được lặp lại quá 3 lần.
- Các chữ số V, L, D chỉ được xuất hiện 1 lần duy nhất
- Các chữ số cơ bản như: I, X, C, D được lặp lại 2 hoặc 3 lần biểu thị cho giá trị gấp đôi gấp ba trong bộ số đí.
- Nguyên tắc viết số la mã “phải cộng - trái trừ” tức là số thêm vào bên phải thì giá trị sẽ được cộng thêm vào chữ số gốc, tương tự với bên trái thì sẽ trừ đi số gốc. (Lưu ý số thêm vào luôn nhỏ hơn số gốc)
- Khu sử dụng các chữ số I, V, X, L, C, D,.. và các nhóm chữ số để viết số la mã thì giá trị của các chữ số và nhóm chữ số sẽ giảm dần.
5. Mẹo làm chủ kiến thức khi học về số la mã cho bé
Để bé có thể dễ dàng ghi nhớ và ứng dụng linh hoạt số la mã, bố mẹ hãy áp dụng một số mẹo sau đây:
- Hiểu và thuộc lòng quy tắc: muốn ghi nhớ lâu về số la mã các con cần hiểu thật sự bản chất của các con số, nắm rõ quy tắc ghép số là cách nhanh nhất giúp bé làm chủ kiến thức về số la mã.
- Thường xuyên ôn luyện bằng cách làm các bài tập về số la mã: lý thuyết phải đi đôi với thực hành. Để có thể nhớ kiến thức về lâu về dài thì các bé cần ôn luyện, làm các bài tập liên quan đến số la mã hằng ngày. Có thế não bộ mới hình thành thói quen với số la mã giúp bé phát triển tốt hơn.
- Đưa số la mã vào trong các câu đố, trò chơi: để thu hút trẻ khuyến nghị các bậc cha mẹ nên lồng ghép kiến thức về số la mã vào các trò chơi nhỏ, các câu đố để hấp dẫn trẻ tiếp cần miền kiến thức mới.
6. Bài tập số la mã giúp bé ôn tập kiến thức vừa học
Bài tập là cách tốt nhất giúp bé ôn tập kiến thức. Dưới đây là một số bài tập cơ bản đến nâng cao dành cho trẻ.
6.1 Bài tập số 1: Đọc các số La Mã sau:
- XIX
- XCVIII
- LVIII
- XXXVI
- XXXVIII
Đáp án:
- XIX: 19 - mười chín
- XCVIII: 98 - Chín mươi tám
- LVIII: 58: Năm mươi tám
- XXXVI: Ba mươi sáu
- XXXVIII: Ba mươi tám
6.2 Bài tập số 2
Nhìn và cho biết bây giờ đồng hồ đang chỉ mấy giờ?
Đố em biết bây giờ là mấy giờ?
Đáp án:
- Mười giờ mười phút.
- Chín giờ bảy phút
- Mười một giờ mười bảy phút.
6.3 Bài tập 3: Viết lại những số sau dưới dạng số la mã
- 25
- 47
- 52
- 66
- 41
Đáp án:
- 25=> XXV
- 47=> XLVII
- 52=> LII
- 66=> LXVI
- 41=> XLI
6.4 Bài tập 4: So sánh các số La Mã sau
- XII và XL
- LVII và LXII
- XIV và VIII
- CII và XCII
- XLIV và LXVI
Đáp án
- XII < XL
- LVII < LXII
- XIV > VIII
- CII > XCII
- XLIV < LXVI
7. Lời kết
Bài viết trên là phần kiến thức liên quan đến các số la mã từ 1 đến 100, từ nguồn gốc đến phương pháp học. Các bậc cha mẹ có thể vận dụng để nuôi dạy con trẻ tốt hơn mỗi ngày.
Bài viết không thể tránh được một vài sai sót nhỏ mong mọi người sẽ để lại chia sẻ, những đóng góp dưới đây để chúng mình cùng cái thiện nhé.