Trẻ Nói Ngọng Do Đâu Và Cách Khắc Phục 

Quá trình phát triển ngôn ngữ của bé bắt đầu khi con bập bẹ những tiếng đầu tiên. Trong quá trình hoàn thiện ngôn ngữ, con sẽ có lúc bị ngọng và phát âm chưa rõ chữ. Tìm hiểu nguyên nhân và cách giúp bé chữa ngọng cùng BingGo Leaders nhé.

I, Vì sao trẻ bị ngọng?

Trước khi tìm cách khắc phục tình trạng nói ngọng của bé, chúng ta sẽ tìm hiểu về những nguyên nhân vì sao các bé nói ngọng. Từ những nguyên nhân này, bố mẹ sẽ biết cách giúp bé bớt ngọng hơn. 

1, Bé chưa hoàn thiện các bộ phận cơ hàm, họng

Việc phát âm xuất phát từ các bộ phận như thanh quản, sự linh hoạt của lưỡi và môi. Các bé nói ngọng có thể là do con chưa sử dụng các cơ miệng nhuần nhuyễn. Bé chưa biết lấy hơi, chưa mở khẩu hình miệng,...

Nguyên nhân này rất hay gặp và phổ biến ở các bé bắt đầu tập nói. Các bé sẽ phát âm chưa rõ, phát âm bị sai sang từ khác và khó để nghe rõ bé phát âm từ gì. Tuy nhiên hiện tượng ngọng do nguyên nhân này sẽ không đáng lo ngại.

2, Bé bị khiếm khuyết các bộ phận cơ hàm, họng 

Khác với việc chưa hoàn thiện thì các bé bị một số khiếm khuyết như sứt môi, lưỡi ngắn, tổn thương về lưỡi và khoang miệng.

Khi có những sự tổn thương như trên, con sẽ khó phát âm và không rõ chữ. Trẻ sẽ gặp bất tiện không chỉ trong việc phát âm mà còn cả trong các sinh hoạt thường ngày. 

3, Bé bị rối loạn ngôn ngữ

Trẻ sử dụng nhiều ngôn ngữ và cách phát âm các ngôn ngữ là khác nhau. Con sẽ chưa phân biệt được từng ngôn ngữ và sử dụng có phần lộn xộn. Chính vì thế việc phát âm của bé cũng chưa được rõ ràng. 

Sẽ rất khó để hiểu bé nói gì nếu không phải là bố mẹ, những người thường xuyên ở bên cạnh bé. Việc nói nhiều ngôn ngữ cũng sẽ khiến câu nói của con không trọn vẹn. Con sẽ sử dụng từ của ngôn ngữ này ghép với từ của ngôn ngữ kia để thành một câu. 

Rối loạn ngôn ngữ có thể gây ra bởi các tác động ngoại cảnh như việc bé sử dụng các thiết bị điện tử thường xuyên và hạn chế tương tác với người lớn. 

4, Bé tiếp xúc với tiếng nói chưa chuẩn 

Việc trẻ học nói và phát âm được hình thành từ việc bé nghe và bắt chước người lớn. Nguyên nhân bé nói ngọng có thể là do con thường xuyên nghe thấy các giọng phát âm chưa chuẩn hoặc giọng vùng miền. 

Mỗi vùng miền lại có cách phát âm khác đi một chút. Do đó khi bắt chước, bé cũng sẽ bắt chước theo và giọng con sẽ hơi bị ngọng. 

II, Cản trở trong giao tiếp khi trẻ nói ngọng

Nói ngọng là một tật trong ngôn ngữ nếu không can thiệp hàng ngày sẽ trở thành thói quen và khi con lớn lên sẽ rất khó để sửa. Hơn nữa, việc nói ngọng cũng sẽ khiến bé gặp những vấn đề trở ngại trong giao tiếp và cuộc sống. 

1, Trẻ thiếu tự tin 

Đây là cản trở đầu tiên khi bé giao tiếp với xã hội. Đến tuổi đi học, con đã hoàn thiện về khả năng nói và phát âm. Việc nói ngọng sẽ khiến bé thiếu tự tin vì có thể bị các bạn khác trêu chọc. 

Khi lớn lên, con cũng sẽ ngại giao tiếp và ít nói. Con hạn chế tiếp xúc với đám đông và giao tiếp khiêm tốn. Con sẽ lựa chọn những phương thức giao tiếp khác bằng văn bản hoặc qua mạng. 

Sự tự ti và hạn chế về giao tiếp có thể gây ra những vấn đề tâm lý không đáng có cho con. Con cũng sẽ bị hạn chế nhiều cơ hội nghề nghiệp và cuộc sống khi xã hội ngày càng quan tâm đến sự thể hiện và kỹ năng giao tiếp.

Tham khảo thêm cách giáo dục sự tự tin cho con.

2, Kỹ năng giao tiếp bị ảnh hưởng

Khi trẻ nói ngọng, con sẽ trở nên tự ti và ngại giao tiếp. Chính vì vậy mà kỹ năng giao tiếp của bé không được củng cố thường xuyên dẫn tới con gặp vấn đề khó khăn ở những trường hợp giao tiếp cơ bản. 

Khi đó bé sẽ trở nên lúng túng, ngại ngùng, hình thành “sự đề phòng” nhất định và sẽ cảm thấy khó chịu khi phải giao tiếp với người khác. Con sẽ không chịu nói chuyện trong thời gian dài và luôn tìm cách né tránh việc giao tiếp. 

3, Gặp nhiều cản trở trong việc học ngôn ngữ, nhất là ngoại ngữ

Trẻ nói ngọng sẽ khiến con gặp khó khăn trong việc học các môn liên quan đến đọc và nói. Điển hình là các môn ngoại ngữ như tiếng Anh. 

Con phát âm tiếng Việt đã khó và nay khi tiếp xúc với một ngôn ngữ mới, con sẽ bị cản trở bởi các âm bị phát âm sai. Thông thường các âm như L và N là hai âm tiết bị phát âm sai và ngọng nhiều nhất. 

Khi học tiếng Anh, việc ngọng các âm tiết trên khiến bé bị phát âm sai các từ. Con sẽ không phân biệt được các từ có phát âm tương tự nhau. Ví dụ: like - nice - line - nine,...

Phát âm sai khiến bé cảm thấy chán nản và việc học ngoại ngữ cũng sẽ không đem lại kết quả tốt. 

III, Cách khắc phục trẻ nói ngọng 

Để giúp bé tự tin hơn trong giao tiếp, bố mẹ hãy chú ý quan sát và can thiệp càng sớm càng tốt giúp bé thay đổi thói quen nói và phát âm chuẩn hơn. 

1, Khắc phục các nguyên nhân gây ngọng ở trẻ

Khi phát hiện ra con bị ngọng, bố mẹ hãy tìm hiểu nguyên nhân để từ đó tìm cách khắc phục sớm. Với nguyên nhân do bé phát âm chưa quen và chưa linh hoạt, bố mẹ hãy giúp bé tập phát âm và mở khẩu hình miệng hàng ngày. Bé sẽ nhanh chóng phát âm tròn vành rõ chữ hơn và khắc phục được tình trạng nói ngọng của mình.

Với các nguyên nhân về tổn thương vùng miệng, bố mẹ cần cho bé can thiệp y tế sớm để không bị ảnh hưởng nghiêm trọng tới khả năng nói và phát âm của bé. 

2, Làm gương cho bé

Bé phát âm đúng là một phần là do con bắt chước đúng với giọng chuẩn. Phụ huynh hãy phát âm chuẩn để làm gương cho bé. Bé sẽ bắt chước theo phát âm đúng. 

Mọi người trong gia đình cũng nên để ý tới việc phát âm của mình. Để chỉnh sửa phát âm cho bé và giúp bé tiến bộ, ngay cả những người thân trong gia đình cũng nên chú ý và làm gương. 

3,  Trò chuyện và luyện tập với con hàng ngày

Trò chuyện là cách để bé luyện tập và chỉnh sửa phát âm. Trong các câu nói hàng ngày của bé, bố mẹ hãy từ tốn và nhẹ nhàng hướng dẫn bé nói sao cho đúng khi con bị ngọng. 

Nếu bé nói quá nhanh và thường bị sai ở một từ, hãy dặn con bình tĩnh và nói thật chậm. Khi tốc độ nói chậm lại, con sẽ sửa và nhớ được cách phát âm đúng. Dần dần tốc độ nói của con tăng lên nhưng vẫn phải đảm bảo việc phát âm đúng các từ. 

4, Luôn khuyến khích, không chê cười

Trẻ nói ngọng tuy có thể cải thiện theo thời gian nhưng con cũng sẽ buồn nếu như bị mọi người trêu trọc. Vì vậy, bố mẹ hãy làm tâm lý cho bé bằng cách luôn khuyến khích con thay đổi tích cực. 

Nếu con thường xuyên bị trêu trọc, bé sẽ ngại nói và giấu cái sai của mình đi. Ngay cả bố mẹ cũng sẽ rất khó để giúp bé tập luyện khi con luôn sợ sai và xấu hổ. Xoá bỏ những sự tự ti và giúp bé tin tưởng ở bản thân mình hơn là điều phụ huynh nên làm. 

Bố mẹ hãy dặn dò người thân trong gia đình, dặn cô giáo hãy tạo điều kiện và động viên con mỗi ngày. Tránh để các bạn nhỏ trêu con, tránh để những tác động tiêu cực ảnh hưởng đến tâm lý của bé. Các bạn nhỏ thường vô tư nhưng cũng khá nhạy cảm. 

LỜI KẾT

Trẻ nói ngọng hoàn toàn có thể khắc phục dứt điểm khi bố mẹ có sự quan tâm và cải thiện sớm. Để con tự tin giao tiếp và chinh phục mọi ngôn ngữ con yêu thích, bố mẹ hãy giúp con ngay hôm nay.