Ở giai đoạn “học ăn học nói, học gói học mở”, trẻ thường tò mò và có xu hướng bắt chước lại ba mẹ, người lớn. Vì thế mà từng lời ăn, tiếng nói, hành động của ba mẹ và mọi người xung quanh đều tác động rất lớn đến quá trình học tập, tích lũy vốn từ của con.
Đôi khi việc người lớn vô tình nói tục cũng có thể ảnh hưởng đến quá trình phát triển của trẻ nhỏ. Vậy ba mẹ nên làm gì khi con nói tục? Xem ngay bài viết dưới đây đến từ BingGo Leaders để tìm hiểu một số nguyên nhân và phương pháp giáo dục đúng đắn.
1. Nguyên nhân nào dẫn đến con nói tục
Đa phần thói quen nói tục ở trẻ không phải bột phát từ bản thân mà hầu hết bị ảnh hưởng bởi mọi người xung quanh. Trẻ nghĩ rằng người khác nói được thì bản thân con cũng nói được mà không hề biết những từ ngữ ấy có phù hợp hay không.
Vậy những nguyên nhân nào chủ yếu tác động đến cách sử dụng ngôn ngữ của trẻ. Đó là:
- Tâm lý bắt chước
Trẻ bắt đầu hình thành thói quen tập nói từ 1 đến 3 tuổi và lớn hơn là từ 4 đến 7 tuổi. Ở giai đoạn này, con rất dễ bắt chước những ngôn ngữ mới lạ do tâm lý tò mò, muốn khám phá mọi thứ xung quanh. Vậy nên, nếu môi trường xung quanh con nhiều người nói tục, con rất dễ bị ảnh hưởng và khó tránh khỏi việc nói tục.
- Ảnh hưởng từ môi trường sống
Một gia đình mà mọi thành viên trong gia đình đều là người lớn sử dụng những ngôn từ không trong sáng, phù hợp thì lâu dần đứa bé sống ở trong môi trường đó cũng bị ảnh hưởng. Khi được thường xuyên nghe ông bà, ba mẹ hay người giúp việc dùng các từ bậy, con sẽ cảm thấy bình thường, coi đó là điều hiển nhiên và thoải mái sử dụng chúng
- Ảnh hưởng từ chương trình giải trí, mạng Internet.
Ngoài ra, với việc được tiếp xúc với các thiết bị công nghệ như tivi, máy tính, laptop,... Đặc biệt là các chương trình sử dụng từ nóng, từ bậy từ nhỏ cũng rất dễ khiến trẻ bị “nhiễm” và học theo.
- Trẻ không được giáo dục nghiêm khắc từ bé
Với những gia đình mà ba mẹ quá bận rộn hay ít dành thời gian quan tâm, trò chuyện cùng con cái, cũng rất dễ dẫn đến chuyện trẻ nói tục. Có thể ban đầu mục đích của con là muốn gây được sự chú ý và quan tâm từ người lớn. Nhưng về lâu dài, nếu không thấy ba mẹ sửa lỗi hay giải thích, con sẽ cảm thấy bình thường và tiếp tục sử dụng.
2. Làm gì khi con nói tục? Mẹ Nhật tiết lộ 4 bí quyết
Mặc dù thương con là thế, nhưng khi thấy con phạm sai thì cần nghiêm khắc sửa lỗi để con biết nhận lỗi. Khi thấy con nói tục, hãy tham khảo ngay 4 cách sau đây của ba mẹ Nhật Bản:
2.1. Giữ vẻ mặt nghiêm và lạnh
Ba mẹ nên làm gì khi con nói tục? Đầu tiên hãy bày tỏ thái độ đúng đắn, đây chính là cách mẹ Nhật áp dụng kỷ luật cho trẻ từ nhỏ.
Khi lần đầu nghe thấy con nói, thay vì cười phá lên vì sự hồn nhiên thì các bậc phụ huynh nên kiềm chế và tỏ thái độ nghiêm khắc ngay lập tức. Bởi lẽ, điều này sẽ khiến con lầm tưởng rằng nói tục là ngôn từ tốt và nên nói.
Ngoài ra, ngay cả khi con nói những từ khó hiểu thì ba mẹ cũng nên nhắc nhở để con dừng hành động này lại để tránh thành thói quen vì thấy đó là điều thú vị.
2.2. Đặt ra giới hạn cho con
Khi đã có sự cảnh cáo nhưng trẻ vẫn tiếp tục quen miệng nói tục, ba mẹ cần ngay lập tức đưa ra những quy tắc để dạy dỗ con. Ba mẹ Nhật luôn giữ được thái độ bình tĩnh, không sử dụng những lời lẽ gay gắt, thậm chí đánh đòn.
Bởi chính những hành động mang tính bộc phát, tức thời ấy sẽ làm con cảm thấy mình được chú ý và tiếp diễn thói quen nói tục.
Tùy thuộc vào từng độ tuổi và từng hoàn cảnh mà mẹ Nhật cũng đưa ra những cách thức xử lý khác nhau. Ví dụ, ba mẹ có thể đưa ra những hình phạt mà bé không mong muốn như: phạt con không được đi chơi vào cuối tuần, hay cấm con xem tivi khi thấy con nói tục,...
Nhờ cách tước đi những đặc quyền này mà trẻ có thể nhận ra mức độ nghiêm trọng của việc nói tục và không dám tiếp diễn lần sau nữa.
2.3. Ba mẹ là tấm gương cho con
Việc nói tục của người lớn và trẻ nhỏ là hoàn toàn khác nhau. Tuy nhiên, nếu thường xuyên nghe được những lời nói tục ấy từ ba mẹ hay mọi người xung quanh mỗi ngày, con sẽ rằng đó là một hành động bình thường và bắt chước làm theo.
Vì thế, hãy luôn là tấm gương sáng để cho con nhìn và học tập. Khi con thấy ba mẹ không bao giờ nói tục với nhau, hay khi nói chuyện với người thân và mọi người xung quanh cũng không dùng những từ ngữ bậy thì con hiểu rằng là gia đình mình là người văn minh, lịch sự và con cũng muốn học theo hành động tốt này.
Nếu chẳng may buột miệng nói tục trước mặt con, ba mẹ Nhật sẽ xin lỗi con ngay lập tức. Ngoài ra, cũng đừng bao giờ nghĩ rằng mình là người lớn, có thể nói tục còn con thì không. Bởi chính thái độ đó của ba mẹ sẽ khiến con cảm thấy thật vô lý và không muốn làm theo những gì ba mẹ dạy bảo.
Ba mẹ cũng nên dạy con nói những từ ngữ trong sáng, phù hợp với lứa tuổi. Ví dụ như thay vì sử dụng ngôn từ bậy bạ để thể hiện sự bực tức hay thái độ thất vọng ba mẹ hãy nói “bực mình quá” hoặc “buồn quá” để con có thể nghe và học theo.
2.4. Dạy con biết tôn trọng người khác
Làm gì khi con nói tục? Chúng ta hãy dạy con biết tôn trọng mọi người xung quanh nhé. Hãy phân tích cho con biết nói tục là một việc rất xấu và dặn con không được nói như vậy với mọi người, kể cả là đùa vui với bạn bè. Bởi lẽ, nếu con thường xuyên nói tục, những rắc rối không đáng có sẽ tìm đến với con.
Ví dụ như bạn bè xung quanh sẽ hiểu lầm rằng con đang không tôn trọng họ và không muốn chơi với con nữa, hay người lớn sẽ nghĩ rằng con là một đứa trẻ hư và không còn yêu thương con nữa.
Bên cạnh đó, ba mẹ cũng nên giải thích rằng ba mẹ không chấp nhận những lời nói tục của con vì chúng sẽ tạo cảm giác tổn thương với người đối diện. Hành động này không những làm con trở nên đặc biệt theo hướng tiêu cực đến những người xung quanh và còn tạo thành thói quen không tốt, ảnh hưởng đến sự phát triển của con.
Ngoài ra, ba mẹ cũng nên khuyến khích con rằng “cái miệng của con rất xinh, chỉ nên nói những lời hay ý đẹp thôi”. Chính những lời nói yêu thương, động viên từ ba mẹ sẽ khiến con cảm thấy mình được tôn trọng và phát triển theo hướng tích cực hơn mỗi ngày.
3. Tổng kết
Trên đây là một số những chia sẻ của BingGo Leaders để trả lời cho những thắc mắc của ba mẹ làm gì khi con nói tục. Trẻ nhỏ chính là tấm gương phản chiếu của ba mẹ. Nếu như con sống trong môi trường tốt chắc chắn sẽ phát huy nhiều điểm sáng. Đây cũng chính là nguyên tắc mà ba mẹ Nhật áp dụng trong việc giáo dục con trẻ, dạy con cư xử đúng và không nói tục.
Nếu ba mẹ thấy bổ ích và muốn quan tâm nhiều hơn về những chủ đề tương tự, đừng quên theo dõi các bài viết tiếp theo nhé!
Tham khảo thêm: Làm thế nào để dạy con lòng biết ơn - 4 điều ba mẹ cần biết.