Ngày nay các con sử dụng Internet cho mục đích học tập, vui chơi và giải trí. Trẻ em tiếp xúc sớm với Internet giúp kiến thức mở rộng, tầm nhìn cũng trở nên đa chiều hơn. Tuy nhiên môi trường mạng cũng tiềm ẩn nhiều nguy cơ mà phụ huynh không thể nào lường trước được. Hướng dẫn con sử dụng Internet đúng cách là biện pháp tốt nhất để tránh những tác động xấu từ Internet tới con trẻ.
1. Những lợi ích khi cho con sử dụng Internet
Internet bắt đầu phổ cập vào Việt Nam năm 1997. Tuy nhiên thời kỳ đó rất ít gia đình có máy tính kết nối mạng và Internet chưa được dùng phổ biến trong các hộ gia đình. Thế hệ của bố mẹ mới chỉ biết một chút về Internet, có thể từ các bài học trên lớp hoặc những giờ thực hành tin học đơn giản.
Thế hệ của các bố mẹ chưa được sử dụng nhiều như các con hiện nay. Hầu hết các gia đình hiện đại đều có ít nhất 02 chiếc smartphone và ít nhất 01 chiếc máy tính kết nối Internet.
Các con sinh ra trong thời đại Số sẽ được hưởng những lợi ích mà Internet đem lại:
1.1. Thế giới hiện ra sau cú click
Thế hệ của bố mẹ, khi muốn tìm hiểu bất kỳ thông tin nào đó chúng ta cần phải tìm và nghiên cứu sách rất lâu mới có thể tìm ra câu trả lời. Các con ngày nay có thể biết mọi thứ sau một cú nhấn chuột.
Tất tần tật những thông tin mà con cần đều được hiện ra trong thời gian chưa tới 1 giây. Con được thoả sức khám phá những điều mà con chưa biết.
Các con ngày nay có thể được chứng kiến những loài vật mới lạ, những địa danh đặc sắc trên Trái Đất mà bố mẹ chưa bao giờ biết tới.
1.2. Kiến thức được củng cố
Chính bởi Internet là thế giới phẳng nên con có thể tìm kiếm được tất cả những thứ mà con cần. Kiến thức của bé trong nhiều lĩnh vực cũng vì thế mà được củng cố.
Internet là công cụ hiệu quả để con học tập và mở rộng tầm hiểu biết. Không cần phải đi đâu xa, chỉ cần ngồi tại nhà bên chiếc máy tính kết nối mạng, con có thể học được cả một kho tàng kiến thức đồ sộ.
Việc học ngoại ngữ cũng trở nên dễ dàng hơn khi con có thể kết nối với người nước ngoài để rèn luyện giao tiếp. Con cũng có thể tìm thấy các bài học ngoại ngữ trên Internet.
1.3. Từng bước trở thành Công dân thời đại Số
Có thể thấy Internet đã thay đổi suy nghĩ và quan điểm của thế hệ trẻ như thế nào. Các con ngày càng trở nên tự tin hơn, hoà nhập tốt hơn với thế giới.
Chúng ta có thể thấy nhiều bạn trẻ trở nên nổi tiếng nhờ Internet, những nhân tài mới được phát hiện ra nhờ vào việc tìm ra lỗ hổng an ninh mạng,...
Công dân toàn cầu thời đại Số là cụm từ dành cho tất các bạn nhỏ sinh ra trong thời đại bùng nổ Internet. Mạng Internet là thứ không thể thiếu trong cuộc sống các con sau này.
Nhờ vào thời đại Số, các công dân toàn cầu tương lai có thể nắm bắt nhanh những xu hướng mới trên thế giới và áp dụng nó vào sự phát triển của nước nhà.
1.4. Linh động trong mọi hoàn cảnh
Đại dịch Covid 19 đang diễn ra là minh chứng rõ nhất cho những lợi ích mà Internet đem lại. Việc không thể tới trường học là trở ngại vô cùng lớn đối với các con trong học tập.
Internet mặc dù còn nhiều bất cập trong việc áp dụng vào giảng dạy tại Việt Nam song lại là cách thức hữu hiệu nhất để duy trì việc học tập.
Càng ngày, cụm từ Work from home (làm việc tại nhà qua Internet) cũng càng trở nên phổ biến. Đến thời đại của các con, các công việc tại nhà sẽ càng trở nên phổ biến hơn.
Từ Internet, các ngành nghề mới đang ra đời và làm thay đổi suy nghĩ của chúng ta về cách nhìn nhận sự thành công của mỗi người.
2. Những nguy cơ tiềm ẩn từ Internet
Mặc dù Internet đem lại nhiều lợi ích tích cực tới thế hệ con cái chúng ta sau này song không thể phủ nhận nhiều nguy cơ tiềm ẩn bắt nguồn từ Internet.
Những nguy cơ này nếu không được phát hiện sớm sẽ để lại những tác động tiêu cực tới trẻ:
2.1. Trẻ quá lạm dụng Internet
Việc trẻ em yêu thích khám phá là điều vô cùng đáng khích lệ. Tuy vậy việc trẻ em quá lạm dụng Internet là thực tế đáng được cảnh báo.
Các bạn nhỏ ngày nay bị phụ thuộc quá nhiều vào công nghệ và Internet. Ngay cả các bé nhỏ, chỉ khi được cầm điện thoại các bé mới yên lặng và không quấy khóc.
Thực trạng này diễn ra ở đa số các gia đình khi bố mẹ ngày càng bận rộn với công việc mà ít dành thời gian cho con cái.
Việc lạm dụng Internet khiến con trẻ trở nên lầm lì hơn, khả năng giao tiếp của con kém vì không tiếp xúc nhiều với môi trường bên ngoài. Hơn nữa, các con sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng tới sức khoẻ khi có nguy cơ béo phì, giảm thị giác.
2.2. Con bị ảnh hưởng bởi những nội dung tiêu cực
Internet là một thế giới thu nhỏ, vì vậy không thể tránh khỏi những nội dung thiếu lành mạnh. Các nội dung trên Internet đều không có nhiều sự ràng buộc và được tự do chia sẻ. Vì vậy càng nguy hiểm hơn cho các con khi tiếp xúc với những nội dung đó.
Những nội dung xấu sẽ tác động lớn tới suy nghĩ và nhân cách của trẻ bởi con đang trong giai đoạn phát triển. Tất cả những nội dung con đọc và thấy được đều ảnh hưởng trực tiếp bởi các con chưa thể phân biệt được thế nào là tốt thế nào là không tốt.
Trẻ em bị ảnh hưởng bởi những nội dung tiêu cực và thiếu lành mạnh trên Internet sẽ gây nên những sai lệch trong tính cách, nhận thức và hành vi sau này.
2.3. Con bị bắt nạt
Môi trường mạng không phải lúc nào cũng trong lành. Internet cũng là môi trường mở nên cũng sẽ có người tốt người xấu.
Trên thế giới đã có không ít những trường hợp trẻ em bị bắt nạt trên Internet. Nguy hiểm hơn là khi bố mẹ là người biết cuối cùng bởi các con ít chia sẻ và bố mẹ không thể biết được con đã làm gì trên mạng.
Dù là ở ngoài đời hay trên mạng thì việc bị bắt nạt cũng khiến tâm lý của trẻ bị tổn thương và cần thời gian để con có thể trở lại bình thường.
Bắt nạt trên mạng là vấn đề nhức nhối của nền giáo dục và môi trường học đường của đa số các quốc gia trên thế giới.
2.4. Con sa đà vào các trò chơi điện tử
Internet phát triển mở đường cho các ứng dụng, trò chơi điện tử nở rộ. Các trò chơi này được phát hành nhằm mục đích giải trí và thường dùng cho người lớn.
Tuy vậy, trẻ em rất dễ dàng và có thể chơi game điện tử mà không có bất kỳ một trở ngại nào. Việc chơi game để giải trí không xấu nhưng các bé rất dễ sa đà vào chơi mà quên thực hiện những nhiệm vụ chính khác quan trọng hơn.
Trò chơi điện tử là sở thích của nhiều bé và nếu không có biện pháp can thiệp, trẻ rất dễ trở nên nghiện game.
3. Dạy con sử dụng Internet an toàn
Phụ huynh thời 4.0 không thể 24/7 bên con để giám sát việc sử dụng Internet của con hàng ngày được. Việc đầu tiên bố mẹ cần làm trước khi cho con sử dụng Internet đó là dạy con cách sử dụng.
Áp dụng những biện pháp sau để giúp bé sử dụng Internet đúng cách:
3.1. Quy định độ tuổi con sử dụng Internet
Với các bé dưới 5 tuổi, việc sử dụng Internet phải có sự giám sát của bố mẹ. Phụ huynh là người sẽ mở những nội dung đã được chọn lọc trước cho con xem.
Đối với các bé trong độ tuổi đi học, con chỉ được phép sử dụng một vài thiết bị có kết nối Internet được bố mẹ cho phép. Những thiết bị khác hay đồ của mọi người con không được phép sử dụng khi chưa có sự đồng ý.
Bố mẹ nên phân chia độ tuổi và những yêu cầu con cần thực hiện để đảm bảo con sử dụng Internet không quá giới hạn cho phép của độ tuổi.
3.2. Quy định thời gian và nội dung
Mỗi độ tuổi và nhu cầu sử dụng Internet khác nhau, bố mẹ hãy đặt ra khung thời gian tối đa cho việc con lên mạng mỗi ngày. Sau khi hết thời gian quy định, con phải tắt máy và không sử dụng Internet nữa.
Với các nội dung trên mạng, bố mẹ nên cài đặt một số ứng dụng khoá trẻ em hoặc chương trình chỉ dành cho trẻ em. Con chỉ được xem những nội dung hoặc ứng dụng trong phạm vi mà bố mẹ đưa ra.
Nên có điều kiện thưởng và phạt nếu bé vi phạm về thời gian hay cố tình xem những nội dung bố mẹ không cho phép.
3.3. Chỉ cho con về những nguy cơ tiềm ẩn trên mạng
Trẻ em có một đặc thù đó là càng ‘cấm', con càng muốn khám phá. Vì vậy thay vì cấm, bố mẹ hãy nói cho con biết về những nguy cơ con có thể gặp phải. Bé sẽ tự có sự đề phòng và cẩn trọng hơn trong việc sử dụng Internet.
Bố mẹ không nên nói một cách tiêu cực mà hãy cho con xem và hỏi suy nghĩ của con là gì về những nguy cơ xấu của Internet. Bằng cách này con không cảm thấy bố mẹ tiêu cực mà con sẽ phải suy nghĩ và tự tìm ra vấn đề.
Việc này nên cần được làm ngay trước việc con sử dụng Internet lần đầu tiên khi con có nhận thức và suy nghĩ. Cách này giúp bố mẹ yên tâm hơn khi cho con sử dụng Internet một mình.
3.4. Dạy con cách ứng xử trên mạng
Ngày nay độ tuổi sử dụng Mạng xã hội ngày càng trẻ hoá. Các bạn nhỏ dễ dàng đăng ký một tài khoản Mạng xã hội bằng việc khai sai năm sinh. Ứng xử trên Internet hay mạng xã hội cũng là vấn đề mà phụ huynh cần lưu ý.
Các con chưa có đủ kinh nghiệm sống để giải quyết mọi việc một mình. Khi xảy ra bất kỳ vấn đề nào trên Internet, mạng xã hội bố mẹ không thể nào phát hiện ra được.
Trang bị trước cho con cách ứng xử giúp con không bị lâm vào những tình huống xấu. Hãy trò chuyện với con thật nhiều để bé chia sẻ suy nghĩ của con.
Bố mẹ có thể cho con dùng Mạng xã hội nhưng sẽ dùng chung với bố mẹ khi con chưa đủ tuổi hay con gặp vấn đề gì cũng phải chia sẻ ngay để tìm cách giải quyết.
LỜI KẾT
Nuôi con thời nào cũng có cái khó riêng, trẻ em thời 4.0 con sử dụng Internet như một phần tất yếu. Dạy con cách làm chủ bản thân và sử dụng Internet đúng cách là việc giúp con khai thác hết các thế mạnh mà Internet đem lại.